Pierwszy kwartał 2023 roku można określić jako rynek pracodawcy. Kierowcy rzadziej podejmowali ryzyko zmiany pracy. Z kolei, parę miesięcy wcześniej, między lipcem a wrześniem 2022 roku, przy dobrym popycie na transport, rynek należał do kierowców. Ile zarabia kierowca w Polsce? Czy trend płac jest ciągle wzrostowy, jak miało to miejsce w ostatnich latach? Z badań Polskiego Instytutu Transportu Drogowego wynika, że aż 80% badanych kierowców lubi swoja pracę. Jest to wzrost o 8% w porównaniu do roku 2021. Co ważne, zarobki nie są najważniejszym tego powodem. Realną wysokość stawek wynagrodzeń, jak i trendy na rynku pracy w branży TSL prześwietlono w najnowszym raporcie: „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Rynek pracy w branży TSL”. Najciekawsze wnioski zaprezentowano podczas webinaru, będącego premierą raportu.
Pobierz raport „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Rynek pracy w branży TSL”
Raport „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce” już po raz szósty
Tegoroczna edycja raportu oparta jest o badanie przeprowadzone na reprezentatywnej próbie 830 kierowców i 200 pracodawców, którzy w głównej mierze (64% spośród nich) wykonywali transport międzynarodowy na terenie Unii Europejskiej. Nowością w aktualnej edycji raportu będzie jego wersja w języku angielskim.
Na to, ile zarabia kierowca zawodowy w Polsce, ma wpływ wiele czynników. Poddaliśmy je szczegółowej analizie. Zależy to od rodzaju tras (poszczególne państwa), czy od systemu pracy. Porównujemy to, co powiedzieli kierowcy i pracodawcy. Kierowca zawodowy to trudny i ważny zawód, ale dający satysfakcję. Niestety dla młodych ludzi ciągle barierą jest wysoki koszt zdobycia prawa jazdy
wskazuje dr. Inż. Justyna Świeboda, prezes PITD, współautorka raportu.
Praca kierowcy jest trudna, ale daje satysfakcję
Badania Polskiego Instytutu Transportu Drogowego wskazują, że kierowca zawodowy to wciąż typowo męski zawód, zdominowany w 98% przez panów. Coraz częściej jednak kobiety siadają “za kółkiem”, zwłaszcza w podwójnej obsadzie.
W podwójnej obsadzie jest łatwiej rozpocząć pracę w tym zawodzie. Nie podjęłabym decyzji, aby od razu sama jeździć. Już prawie 10 lat prowadzę ciężarówkę. Praca jest ciężka, ale… Są dwa czynniki zachęcające do jej podjęcia. Pierwszy to finanse, a drugi to spędzanie więcej czasu z partnerem, z którym jeżdżę w podwójnej obsadzie. Początki pracy były trudne. Moje wyobrażenie rozjechało się z rzeczywistością. Siedzenie “za kółkiem” to najprzyjemniejsza część pracy. Walka ze zmęczeniem jest ciężka. Występuje zmęczenie fizyczne i psychiczne. Jako kobieta odnalazłam się w tej pracy. Kobieta pasuje do zawodu, ale taka, która lubi survivall. Mam cały czas połamane paznokcie, ale mi to nie przeszkadza. Sytuacja zmieniła się, kiedy zostałam mamą, wtedy optyka się zmieniła. Po pojawieniu się syna zaczęło mnie dopiero bardziej ciągnąć do domu
wskazuje Katarzyna Żółtek, Kate TruckDriverka.
W raporcie odnotowano 2% kobiet za kierownicą. Z własnego doświadczenia powiem, że w Faz Drivers mamy 12% kobiet za kółkiem. Część z nich jeździ samodzielnie, ale część w obsadzie podwójnej. Dla kobiet jest to interesujące rozwiązanie
dodaje Filip Ziętkowski, właściciel, FAZ Drivers.
Wysokie zarobki motywacją do pracy
Zawsze marzyła mi się stabilizacja finansowa i własny domek. 10 lat temu byłam spedytorem. Poszłam na kierowcę zawodowego, bo czułam się lepiej w trybie zadaniowym. W 1,5 tygodnia zarabiałam więcej jako kierowca niż w innej pracy. Kierowca jest wciąż najlepiej opłacanym zawodem w Polsce
przekonuje Katarzyna Żółtek.
Zawód kierowcy jest dla młodych ludzi idealnym startem finansowym. Może w miarę szybko postawić dom lub kupić mieszkanie, bez konieczności zaciągania wieloletnich kredytów. Jest w stanie w kilka lat zbudować sobie przestrzeń startową na dalsze życie. Nikt przecież nie musi pracować w tym zawodzie przez całe życie, albo jeździć na długich trasach. Co ważne profesja kierowcy hartuje też osobowość. Uczy panowania nad nerwami i stresem oraz radzenia sobie w nieprzewidywalnych sytuacjach
wylicza Filip Ziętkowski.
Nowoczesny kierowca to wykwalifikowany specjalista
Webfleet jest partnerem raportu od wielu lat, wspieramy badanie, bo kierowcy są użytkownikami końcowymi narzędzi technologicznych i ich opinie mają wpływ na rozwój poszczególnych narzędzi, które ułatwiają im pracę. Badania wyraźnie pokazują rosnący wskaźnik wykorzystania nowoczesnych technologii. Telematyka, geolokalizacja, wideorejestratory, rozwiązania z zakresu ekodrivingu stały się obecne w ciężarówkach. Pozwalają na lepsze planowanie zadań. Pracodawcy przywiązują coraz to większą wagę do lojalności pracowników. Zaczyna liczyć się staż pracy w jednej firmie. Kreujemy też w branży system benefitów, ale tutaj jest wiele do zrobienia, bo system póki co, jeszcze nie przystaje do oczekiwań kierowców. Jako ciekawostkę powiem, że jeden przewoźnik zaproponował system kateringowy, bo kierowcy zatrzymują się w różnych miejscach. Ekwipują kierowców w zestawy jedzeniowe. Przyszłościowo widzę kierowcę bardziej jako kogoś obsługującego nowoczesny kokpit ciężarówki, tak jak pilot samolot. On będzie tym zarządzał
przekonuje Agnieszka Szwaj, Regional Marketing Manager, Poland & EE, Webfleet.
Badanie pokazało, że 44% kierowców posługuj się językiem angielskim. To według mnie słaby wynik. TSL to międzynarodowa branża. Powinno się dążyć w tym zawodzie, aby język angielski był obowiązkowy, prawie jak posiadanie prawa jazdy
dodaje Filip Ziętkowski.
W jakim kierunku podążą technologie wspierające kierowców?
Technologiczne urządzenia i aplikacje mają na celu eliminację stresu i wzrost poziomu bezpieczeństwa. AI, wideotelemetyka. Mamy już kamery identyfikujące niebezpieczne zdarzenia na drogach. Dajemy tym samym czas kierowcom, w stosownych ostrzeżeniach, na reakcje. Przykładowo, aby kierowca nie zasnął za kółkiem, itp. Postępuje też automatyzacja i cyfryzacja procesów okołotransportowych, optymalizując i przyspieszając obsługę administracyjną, eliminując tzw papierkową robotę. Wszyscy czekają na e-CMR. To będzie rewolucja. Pozwoli ona w większym stopniu skupić się kierowcom na prowadzeniu pojazdów. Jako ciekawostkę wymienię automatyczne listy kontrolne pojazdów, które dostarczają spedytorom informacje online o faktycznej gotowości pojazdu do podjęcia kursu. Te aplikacje będą coraz częściej wykorzystywane
zaznacza Agnieszka Szwaj.
Pakiet Mobilności miał wpływ na to, ile zarabia kierowca
Pakiet Mobilności zlikwidował delegacje, jako element wynagrodzenia. Teraz wszystkie składowe są ozusowane i opodatkowanie. Wprowadzono także wynagrodzenie branżowe. Podniosło to koszt pracodawcom. Obecnie na to, ile zarabia kierowca ma wpływ: podstawa, wynagrodzenie branżowe naliczane w zależności od kraju, prowadzonych przewozów i premie. Pracodawcom Pakiet Mobilności zdecydowanie podniósł koszty. Dodatkowo kabotaże zostały obostrzone. Każdy przewoźnik mógł jedynie po dostarczeniu ładunków, w okresie maksymalnie 7 dni, wykonać maksymalnie 3 kabotaże na terenie danego kraju. Potem następuje tzw. cooling period. Trzeba było zacząć inaczej, na nowo planować trasy, aby uniknąć kar i zoptymalizować wykorzystanie kierowców. Kary w całej Unii Europejskiej za nieprzestrzeganie przepisów kabotażowych są bardzo wysokie. W Niemczech sięgają nawet do 20 tys. euro. W Polsce kary nie są aż tak bardzo wysokie za wymienione przekroczenia. Klienci mówią, że poradzili sobie z ustawianiem kabotaży. Problemem jest coś innego. My w TC Kancelaria prowadzimy sprawy przewoźników, którzy nie dostają pieniędzy za swoje usługi
wskazuje Lucica Kucharec, aplikantka radcowska w TC Kancelaria Prawna.
Pakiet Mobilności to zalety i wady
Wyraźne podniesienie podstawy polepszyło warunki zatrudnienia i byt kierowców. To był bardzo dobry ruch. To co było wcześniej, to nie był poziom nowoczesnego prowadzenia biznesu. Podniesienie wynagrodzeń spowodowało, że z pracowników fizycznych kierowcy stali się specjalistami i tak są wynagradzani. Skrócone pauzy 2×24 związane z Pakietem Mobilności usprawniło pracę wielu przewoźnikom. To pomogło w organizacji przewozów spedytorom. Moje wątpliwość z Pakietem Mobilności dotyczą wykluczenia diet związanych z podróżą służbową. Nie mamy gwarancji, że wszystkie kraje je realnie wykluczyły. System tutaj się skomplikował i utrudnił przeliczanie wynagrodzeń. Same wykluczenie delegacji powoduje, że rachunek za utrzymanie kierowców jest droższy i polski przewoźnik jest mniej konkurencyjny. Wiem też, że Holandia dalej stosuje diety, więc nie każdy je zniósł i warunki konkurencji nie są równe
wskazuje Filip Ziętkowski.
Czy kryzys miał wpływ na to ile zarabia kierowca?
Zarobki kierowców zawodowych, pomimo spowolnienia gospodarczego w ostatnim kwartale, dalej wykazywały się trendem wzrostowym.
W 2022 roku, zrobiłem szczegółowe zestawienie popytu na transport na poszczególnych kierunkach międzynarodowych. Na bazie opracowań Michała Pakulniewicza okazało się, że popyt na ciężki transport o dmc powyżej 3,5 tony, na kierunkach: Niemcy, Niderlandy, Francja, wyglądał podobnie. W pierwszej połowie 2022 roku odbicie po obostrzeniach pandemicznych skutkowało wysokim popytem. Dopiero w czerwcu sytuacja zaczęła się zmieniać. Bardzo dobry sierpień sygnalizował, że były to „dobre złego początki”. Wrzesień zapisał się, jako słaby. Kursy wyhamowywały. W ostatnim kwartale 2022 roku tylko październik był w miarę dobry. W okresie przedświątecznym popyt spadł do dramatycznie niskiego poziomu. Zaobserwowaliśmy też małe wahania w transporcie krajowym. Co ciekawe, popyt do Wielkiej Brytanii, odwrotnie niż na innych kierunkach, wzrósł w grudniu. Generalnie podaż była tam znacznie większa od popytu
wylicza Jakub Szałek, ekspert, Trans.eu
źródło: Szałek J., Rynek transportowy w Polsce i Europie. Obecna sytuacja i prognozy na 2023 rok, s. 6
Więcej o prognozach w transporcie w 2023 w artykule „Transport w 2023 roku – czy spełnią się czarne wizje?„
Rynek busów oparł się kryzysowi
Największe obawy, w związku z przepisami i wymogami stawianymi przez Pakiet Mobilności wiązano z przewozami o dmc pomiędzy 2,5-3,5 tony, tzw. busami. Wyniki tego segmentu okazały się jednak zaskoczeniem dla branży TSL.
Przewoźnicy się dobrze przygotowali do wejścia zmian. Wbrew obawom nie spowodowało one tąpnięcia rynku. Nie było także rewolucji, polegającej na odwrocie busów od transportu międzynarodowego do krajowego. Frachty na kierunkach: Niemcy, Francja, Włochy utrzymywały się na podobnym poziomie. Z kolei, na Niderlandach były duże spadki od września. Popyt drastycznie spadł w grudniu. Na kierunku brytyjskim cały rok charakteryzował się niewielkimi wahaniami, a na koniec roku był nawet mały wzrost. Ogólnie rzecz ujmując wyniki pojazdów do 3,5 t były lepsze od trucków. W 2023 roku, w ujęciu styczeń do stycznia, popyt wzrósł w pojazdach do 3,5 t. Rynek busiarski jest w lepszej kondycji od przewozów ciężkich
dodaje Jakub Szałek.
źródło: Szałek J., Rynek transportowy w Polsce i Europie. Obecna sytuacja i prognozy na 2023 rok, Trans.eu, s. 11
Jakie umiejętności w branży TSL będą w cenie?
Autonomizacja, automatyzacja procesów stają się powszechnością w branży TSL. Co więcej, nowo powstające magazyny są wyposażone w szereg innowacyjnych rozwiązań, jak wózki samojezdne, koboty, czy inteligentne regały. Czy oznacza to, że pracownicy nie będą w niedalekiej przyszłości potrzebni?
Sztuczna inteligencja (AI) jest szansą przy optymalizacji powtarzalnych czynności. Z drugiej zaś 2 strony, historia pokazała, że technologie zawsze kreowały nowe stanowiska dla bardziej wykwalifikowanego personelu. Musimy bacznie obserwować rozwój technologii. Na pewno pojawią się gasnące zawody. Oferty na fizyczne stanowiska w magazynach będą się raczej kurczyć, ale nie na pewno znikną. Nowe magazyny są wysoce zautomatyzowane. Rewolucja technologiczna pociągnęła za sobą zapotrzebowanie na funkcje związane ze zrównoważonym rozwojem logistyki. Będą polegały na wdrażaniu w życie długofalowych strategii, np. zero emisyjna flota do jakiejś cezury. Kolejne, to choćby działania na rzecz redukcji CO2, czy wdrażanie zielonych rozwiązań. Pojawiły się nowe zawody, jak trener ecodrivingu. Taki był trend podczas zwyżki cen paliw
prognozuje Patryk Grygiel, Manager, Michael Page, Logistics & Sales.
Pobierz raport „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Rynek pracy w branży TSL”
Partnerzy raportu
Webfleet Solutions, TC Kancelaria Prawna, Faz Drivers, Trans.eu oraz partner merytoryczny Michael Page!
Patroni medialni
Trans.info, Logistyka.net, Stowarzyszenie Klub Polskiego Trakera, Polski Traker, Logistics Manager, Obserwator Logistyczny, Glob Kurier, etransport.pl, Transport Manager.