Przepisy ESG wkrótce staną się codziennością dla firm z branży TSL. Wdrożenie działań z zakresu zrównoważonego rozwoju dla wielu przestaje być wyborem, a staje się koniecznością. W trakcie debaty promującej raport “ESG w TSL. Czy jesteśmy gotowi?” – podzielili się doświadczeniami, strategiami i gotowymi przykładami wdrożeń. Ich spojrzenie udowadnia, że ESG to wyzwanie, ale i szansa na optymalizację, oszczędności i przewagę konkurencyjną.
Przeczytaj: Co oznacza zrównoważony rozwój w transporcie?
Stan wiedzy i gotowości firm TSL w zakresie ESG – wyniki badań
W badaniu GS1 Polska i Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej wykazano, że 62% ankietowanych nie zna regulacji ESG, a 81% nie wie, czym jest cyfrowy paszport produktowy. Aż 87% nie mierzy śladu węglowego, a 90% nie wie, jak to zrobić. Prawie połowa badanych nie zna obowiązków wynikających z CSRD.
Podobne wyniki uzyskaliśmy w naszym badaniu dla sektora TSL. Na 176 respondentów* tylko 21% posiada strategię ESG, choć 51% otrzymuje zapytania w tym zakresie, a 49% pracuje nad raportem niefinansowym. Wśród nich 92% uznaje kwestie środowiskowe za ważne, 89% wskazuje na aspekty społeczne, a 74% zwraca uwagę na zarządzanie firmą. Firmy oczekują wsparcia edukacyjnego (44%), kadrowego (24%) i finansowego (23%), a także narzędzi do raportowania ESG.
Debata: ESG w TSL. Czy jesteśmy gotowi?
17 grudnia w Polskim Instytucie Transportu Drogowego zorganizowaliśmy debatę, w której udział wzięli:
- Tomasz Kosik, prezes Colian Logistic.
- Marta Szymborska, członkini zarządu GS1 Polska.
- Piotr Lachowicz, ekspert ds. zrównoważonego rozwoju z Grupy Raben.
Colian Logistic: ESG jako realna zmiana, a nie formalność
Colian Logistic jeszcze nie opublikowała raportu niefinansowego, ale ntensywnie przygotowuje się do raportowania ESG. Grupa prowadzi już różnorodne działania w zakresie compliance. Colian jest dużą grupą kapitałową, w której skład wchodzą różne segmenty działalności: Colian Food, Colian Logistic oraz Colian Developer. Przepisy dotyczące ESG obejmą grupę kapitałową, w zbliżającym się 2025 roku, co oznacza, że raport skonsolidowany ujrzymy już w 2026 roku.
Audyt jako fundament wdrożenia
Firma rozpoczęła od przeprowadzenia szczegółowego audytu wewnętrznego. Pozwolił on określić, w którym miejscu się znajdują i które wymagania już spełnia, a gdzie konieczne są zmiany. Następnie powołali zespół odpowiedzialny za ESG oraz rozpoczęli edukację pracowników, aby budować ich świadomość w zakresie wymagań z różnych obszarów ESG.
W ramach przygotowań przeprowadziliśmy audyt wewnętrzny, aby określić, które wymagania już spełniamy, a które jeszcze musimy wdrożyć. Obecnie pracujemy nad polityką ESG i modyfikacją naszej strategii oraz celów biznesowych, ponieważ raportowanie ESG to nie tylko zbieranie danych, ale również realna praca nad poprawą wyników w poszczególnych obszarach
mówi Tomasz Kosik, prezes zarządu Colian Logistic.
Konkretne działania w obszarze ESG
Colian Logistic wdraża liczne inicjatywy, które przynoszą wymierne efekty:
- W obszarze środowiskowym:
- Instalacja fotowoltaiki w zakładach produkcyjnych i magazynach.
- Wymiana tradycyjnego oświetlenia na energooszczędne LED-y, co zmniejszyło zużycie energii o 30%.
- Optymalizacja tras transportowych oraz cyfryzacja procesów dokumentacyjnych w ramach projektu Paperless.
- W obszarze społecznym: Szkolenia i kampanie wewnętrzne angażujące pracowników w działania proekologiczne.
- W obszarze zarządzania: Powołanie interdyscyplinarnego zespołu ESG, polityki zgłaszania nieprawidłowości, szkolenia, audyty czy opracowywanie standardów.
Grupa Raben: Dekada doświadczeń w zrównoważonym rozwoju
Grupa Raben od lat stanowi przykład firmy wdrażającej ESG na każdym poziomie swojej działalności. Grupa rozwija transport intermodalny, łączący transport drogowy i kolejowy. W krajach takich jak Holandia czy Austria ta forma transportu ma już znaczący udział w rynku. W Polsce jednak rozwój ten jest hamowany przez brak odpowiedniej infrastruktury.
Liczymy ślad węglowy w całym zakresie naszej działalności. Nie tylko emisje własne, ale również te generowane przez naszych przewoźników. Dzięki temu możemy raportować emisje na poziomie pojedynczej przesyłki czy konkretnej trasy. Nasze cele dekarbonizacyjne zostały poddane weryfikacji przez inicjatywę SBTi (Science Based Targets), co potwierdza ich zgodność z aktualną wiedzą naukową. Obecnie przechodzimy na bardziej ambitną ścieżkę 1,5°C zgodnie z Porozumieniem Paryskim. Budujemy magazyny w standardzie blisko zeroemisyjnym, czyli łączące technologie pomp ciepła i fotowoltaiki. Wdrażamy paliwo alternatywne HVO na rynkach niemieckim, holenderskim, austriackim i czeskim. Mamy również pierwsze elektryczne pojazdy we flocie i sukcesywnie będziemy je rozwijać
wyjaśnia Piotr Lachowicz, Sustainability Raben Group Expert.
Jeżeli chodzi o obszar społeczny, dużym priorytetem są dla nich kierowcy. Jako aktywny członek inicjatywy CSR Europe wspierają projekt Transport Social Guidelines, który promuje standardy pracy kierowców. Wytyczne te obejmują nie tylko firmy transportowe, ale również podmioty zamawiające usługi transportowe, co promuje dobre praktyki w całym łańcuchu dostaw.
Chcesz poznać więcej działań Grupy Raben? Sprawdź ich raport ESG za 2023
GS1 Polska: Dlaczego raport ESG jest ważny nawet dla fundacji?
GS1 Polska, mimo braku formalnego obowiązku raportowania, zdecydowała się przygotować swój raport ESG. Zdecydowali się na taki krok z kilku powodów.
Marta Szymborska wskazywała, że chcą przede wszystkim dać dobry przykład i pokazać, jak można przygotować raport zgodnie z wymaganiami ESRS, nawet jeśli nie jest się do tego zobowiązanym. Ich celem jest też wsparcie MŚP poprzez wiedzę, ale też oferowane narzędzia, ułatwiające raportowanie.
W naszym badaniu okazało się, że 80% uczestników systemu GS1 Polska to właśnie firmy z sektora MŚP. Z jednej strony nie wiedzą, że będą musiały raportować, a z drugiej – nie mają świadomości, jak liczyć i zbierać dane, ani jak je raportować. Naszym raportem chcieliśmy więc zbadać świadomość i gotowość firm w zakresie ESG. Pokazać dobrą praktykę – przykład, jak mała organizacja może podejść do raportowania ESG. Wprowadzić myślenie strategiczne – bo nowe podejście do ESG to nie tylko rozliczanie się z przeszłości, ale przede wszystkim planowanie działań na przyszłość i analizowanie szans oraz ryzyk
wyjaśnia Marta Szymborska, co-CEO GS1 Polska.
GS1 Polska podczas analizy podwójnej istotności zaangażowało kluczowych interesariuszy – uczestników systemu oraz członków Rady GS1 Polska. Co było dla nich zaskoczeniem? To, że pozytywne wpływy naszej działalności były wskazywane znacznie częściej niż te negatywne.
Przykładowo w obszarze gospodarki obiegu zamkniętego uczestnicy docenili naszą współpracę z bankami żywności i przeciwdziałanie marnowaniu żywności. W obszarze zmian klimatu dużą rolę odegrały nasze działania związane z minimalizacją zużycia papieru w ramach projektu Paperless. Nasze standardy, takie jak identyfikacja produktów i lokalizacji (numery GLN i kody kreskowe), okazały się kluczowe w kontekście projektowania systemów kaucyjnych oraz cyfrowego paszportu produktowego
dodaje przedstawicielka GS1 Polska.
Jak standardy GS1 mogą pomóc w raportowaniu w raportowaniu ESG?
Standardy GS1, takie jak GLN (Global Location Number) czy GTIN (Global Trade Item Number), są już powszechnie używane w biznesie.
Teraz mogą również odegrać kluczową rolę w procesie raportowania ESG, ponieważ:
- Ułatwiają zbieranie i lokalizowanie danych – np. dotyczących emisji z konkretnych lokalizacji czy produktów.
- Pozwalają na standaryzację i współdzielenie informacji w całym łańcuchu wartości. To kluczowe w kontekście wymagań CSRD i taksonomii UE.
- Wspierają wdrożenie cyfrowego paszportu produktowego, który w pierwszej kolejności obejmie branżę tekstylną, a później także inne sektory.
Dodatkowo, współpracujemy z ekspertami i organizacjami branżowymi, aby stworzyć narzędzia do liczenia emisji dla MŚP – np. kalkulatory emisji w zakresie Scope 1 i Scope 2. Chcemy też stworzyć modele danych ESG, które pomogą firmom zbierać i raportować dane w sposób zgodny z wymaganiami ESRS. Organizujemy też okrągłe stoły eksperckie, podczas których wspólnie z branżą wypracowujemy najlepsze rozwiązania. W skrócie – naszą misją jest edukacja, standaryzacja i wsparcie MŚP w transformacji na rzecz zrównoważonego rozwoju
mówi co-CEO GS1 Polska.
Zobacz: Standardy GS1 a raportowanie zgodnie ze standardami ESRS
Technologia jako fundament raportowania ESG
Wdrożenie ESG w sektorze TSL jest niemożliwe bez odpowiednich technologii. Zarówno Colian Logistic, jak i Grupa Raben podkreślają rolę systemów ERP, WMS, TMS oraz sztucznej inteligencji (AI). Podkreśla to także Marta Szymborska, wspominając o zastosowaniu możliwości GS1 w raportowaniu.
Technologie odgrywają bardzo istotną rolę w procesie wdrażania ESG oraz raportowania. Na początku kluczowe było dla nas zidentyfikowanie źródeł danych – to krok, który każda firma musi przejść, szczególnie jeżeli działa w rozproszonej strukturze. W naszym przypadku dane dotyczące ESG pochodzą z różnych systemów jak ERP integrującego finanse, księgowość, kadry, produkcję i logistykę, WMS – systemu zarządzania magazynami i TMS – systemu zarządzania transportem. Pochodzą także z systemów telematycznych, które monitorują zużycie paliwa oraz inne wskaźniki środowiskowe naszej floty.
W drugim kroku skupiamy się na automatyzacji procesów zbierania i analizy danych. Tu przydatne są narzędzia BI, które umożliwiają integrację danych z różnych źródeł oraz generowanie gotowych raportów. Docelowo chcemy stworzyć jednolite środowisko raportowe, które będzie automatycznie zbierać, przetwarzać i prezentować dane ESG. Dodatkowo wdrażamy już rozwiązania wykorzystujące AI w planowaniu tras, aby zoptymalizować transport i zmniejszyć liczbę pustych przebiegów oraz w automatyzacji procesów logistycznych, np. w spedycji, gdzie zamówienia klientów są przetwarzane i przekazywane dalej do podwykonawców
szeroko wyjaśnia Tomasz Kosik, prezes Colian Logistic.
Czy MŚP powinny bać się przepisów ESG?
Dyrektywa CSDDD nakłada na duże firmy obowiązek zarządzania ryzykami w łańcuchu dostaw, ale jej celem jest transformacja całego rynku, a nie eliminacja mniejszych podmiotów. Na przykładzie firmy Raben, duże podmioty mają obowiązek wspierać swoich partnerów, bo bez nich nie osiągną swoich własnych celów dekarbonizacyjnych.
Jak tłumaczy Piotr Lachowicz, w Grupie Raben dzielą się wiedzą z partnerami. To znaczy, że organizują warsztaty i szkolenia dla przewoźników, aby nauczyć ich np. obliczania śladu węglowego.
Wspierają też małe firmy w optymalizacji tras i procesów logistycznych, co przekłada się na oszczędności finansowe i środowiskowe.
Dyrektywa nie ma na celu eliminacji mniejszych podmiotów z rynku. Kluczowa jest współpraca dużych firm z małymi i średnimi przedsiębiorstwami. ESG to wspólna droga i nie chodzi o to, żeby kogokolwiek wykluczyć, ale żeby pomóc we wdrażaniu zmian. Pokazujemy naszym partnerom, że wdrażanie zasad ESG to szansa na rozwój, a nie tylko koszt. Firmy, które już dziś podejmą działania w kierunku zrównoważonego rozwoju, zyskują konkurencyjne przewagi
uspokaja Piotr Lachowicz, ekspert zrównoważonego rozwoju Grupy Raben.
Pobierz nasz raport o ESG w transporcie i logistyce!
Raport „ESG w TSL. Czy jesteśmy gotowi?” pokazuje, że sektor transportu stoi przed ogromnym wyzwaniem, ale również szansą na rozwój. Kluczowe są współpraca, technologie, wsparcie MŚP oraz strategiczne podejście do raportowania. W raporcie znajdziesz więcej informacji o tym czego dotyczą dyrektywy i jakie kroki musisz podjąć, aby być zrównoważonym środowiskowo i społecznie.
* Grupa respondentów składała się z mikrofirm (20%), małych (26%) średnich (24%) i dużych przedsiębiorstw (30%). Wśród tej grupy 64% badanych świadczy usługi transportu drogowego, 53% działa w spedycji drogowej, a 36% świadczy usługi magazynowe.
