Za nieprzestrzeganie regulacji związanych z Pakietem Mobilności grozi szereg sankcji, zarówno dla przewoźników, jak i kierowców. Do legend przeszła już surowość francuskiego inspektoratu transportu drogowego oraz niemieckiej BAG. Co może spotkać kierowców, przewoźników i spedytorów, jeśli przypadkiem nie dopilnują któregoś z wymogów? Wszystkie kary i mandaty w 2022 roku zostały zebrane przez radców prawnych kancelarii Transcash: Paulinę Eliasz-Pietrusewicz, Maurycego Kieruja oraz Jakuba Szałka z Trans.eu w najnowszym poradniku: „Pakiet mobilności maj 2022 – KARY. Najważniejsze grzywny i poziomy naruszeń przepisów w transporcie drogowym towarów”.
Dobra reputacja niezbędna dla przewoźników drogowych
W celu uzyskania Certyfikatu Kompetencji Zawodowej, wymaganego do wykonywania zawodu przewoźnika drogowego, niezbędne jest posiadanie „dobrej reputacji”. Wynika to bezpośrednio z artykułu 3 ust 1. pp. b rozporządzenia (WE) 1071/2009, w którym określono warunki wykonywania zawodu przewoźnika drogowego:
1. Przedsiębiorcy wykonujący zawód przewoźnika drogowego muszą spełniać następujące wymogi:
a) posiadać rzeczywistą i stałą siedzibę w jednym z państw członkowskich;
b) cieszyć się dobrą reputacją;
c) posiadać odpowiednią zdolność finansową; oraz
d) posiadać wymagane kompetencje zawodowe
Dobra reputacja oznacza, że zarządzający transportem „nie może być skazany za poważne przestępstwa, ani nie mogą na nim ciążyć sankcje za poważne naruszenie, w szczególności przepisów wspólnotowych w dziedzinie transportu drogowego”. Oprócz tego nie może być karany za przestępstwo w zakresie prawa: handlowego; upadłościowego; płac i warunków zatrudnienia.
„Pakiet mobilności maj 2022 – KARY…„, s. 3
Kogo i za co można ukarać?
Przewidziano pakiet kar zarówno dla samych kierowców, zatrudniających ich przewoźników, a także spedytorów, rozumianych jako: nadawcy, odbiorcy, podmioty wykonujące czynności ładunkowe. Kierowca może otrzymać grzywnę za naruszenia, których dokonał podczas prowadzenia zestawu.
Z kolei przewoźnik, jako organizator transportu odpowiada za własne naruszenia, jak i naruszenia, których dopuszczają się kierowcy.
„Pakiet mobilności maj 2022 – KARY…”
Ustawodawca przewidział dla przewoźników domniemanie odpowiedzialności. Kary można otrzymać za: naruszenie przepisów o wykonywaniu przewozów międzynarodowych i przewozów kabotażowych. Dodatkowo określono cały taryfikator za naruszenie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców. Należy także pilnować właściwego stosowania tachografów i przestrzegania wszelkich związanych z nimi procedur. Istnieje pula grzywien za naruszenie przepisów dotyczących masy i wymiarów pojazdów.
Kategorie wykroczeń i mandaty w 2022 roku
Wszystkie mandaty przewidziane w 2022 roku oraz zasadnicze wykroczenia, jakich mogą dopuścić się kierowcy i przewoźnicy zostały podzielone na 4 zbiorcze kategorie: naruszenie (N), poważne naruszenie (PN), bardzo poważne naruszenie (BPN) oraz najpoważniejsze naruszenie (NN). Określona suma ich poszczególnych wag, zdobytych w jednym roku, wpływa na status „dobrej reputacji”. Istotnym elementem jest fakt, że nie wielkość kwoty samego mandatu decyduje o kalibrze wykroczenia, ale jego charakter gatunkowy. Często „tańsze” przewinienia mogą być bardziej uciążliwe dla przewoźników, ponieważ ich kumulacja skutkuje wszczęciem procedury oceny dobrej reputacji.
Przykładowo przewoźnik nie straci licencji za niektóre naruszenia zagrożone karą 12 000 zł, które stanowią poważne naruszenie (PN). Natomiast może ją stracić za naruszenie zagrożone karą 500 zł, jeżeli jest ono zakwalifikowane jako najpoważniejsze naruszenie (NN).
wskazują autorzy poradnika
Kumulacje wykroczeń mogą być dotkliwe
Ustawodawca stworzył zestawienie, według którego odpowiednie połączenie poszczególnych wykroczeń zamienia je w inne, cięższe gatunkowo lub wszczyna od razu procedurę oceny. Zaledwie jedno najpoważniejsze naruszenie oznacza wszczęcie procedury, mogącej skutkować utratą Certyfikatu Kompetencji Zawodowych.
Utrata dobrej reputacji powoduje zawieszenie licencji. Można ją stracić w przypadku popełnienia chociażby jednego najpoważniejszego naruszenia (NN).
ostrzegają autorzy poradnika
Najlżejsze wykroczenia oznaczają jedynie mandat. Kwoty są różne, wahające się od 50 złotych do nawet 12 tys. Trzy poważne naruszenia zamieniają się od razu w jedno bardzo poważne naruszenie. Kilka poważnych naruszeń w połączeniu z bardzo poważnym naruszeniem, to już procedura oceny z automatu. W przypadku trzech bardzo poważnych naruszeń zdobytych przez kierowcę w ciągu jednego roku, także mamy do czynienia z procedurą oceny.
Można się wybronić przed utratą licencji
Należy przedstawić plan naprawczy i udowodnić, że jest wdrażany w życie. Można odzyskać dobrą reputację i Certyfikat Kompetencji Zawodowych, jeżeli naruszenie ulegnie przedawnieniu. Uczestnictwo w 3 miesięcznym szkoleniu lub zdanie egzamin w jednostce certyfikującej, pozwala odzyskać utraconą licencję.
dodają autorzy poradnika
Najpoważniejsze naruszenia
W taryfikatorze występuje szereg najpoważniejszych naruszeń. Zdecydowanie najcięższym wykroczeniem jest wykonywanie przewozu międzynarodowego bez wymaganej licencji wspólnotowej. Skutkuje to mandatem w wysokości 12 000 zł i wszczętą z automatu procedurą oceny dobrej reputacji. Kolejnym wykroczeniem wskazanego kalibru jest posiadanie karty kierowcy wydanej na podstawie fałszywych oświadczeń lub podrobionych, lub przerobionych dokumentów.
Ustawodawca także surowo potraktował przekroczenie dopuszczalnego tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu za każdą rozpoczętą godzinę od 13 godzin i 30 minut, w przypadku braku jakiejkolwiek przerwy lub odpoczynku trwającego co najmniej 4 godziny i 30 minut przekroczeń czasu pracy kierowcy.
„Pakiet mobilności maj 2022 – KARY…”
Dodatkowo karane jest przekroczenie masy całkowitej dla pojazdów powyżej 12 ton, o co najmniej 20%. Szczegółowy taryfikator znajduje się w poradniku: „Pakiet mobilności maj 2022 – KARY. Najważniejsze grzywny i poziomy naruszeń przepisów w transporcie drogowym towarów”.
Kabotaż pod lupą europejskich inspekcji transportu drogowego
Przepisy Pakietu Mobilności wprowadziły szereg obostrzeń związanych z przewozami kabotażowymi na terenie Unii Europejskiej.
W świetle polskich przepisów, wykonywanie międzynarodowego przewozu drogowego bez posiadania w pojeździe wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z umową międzynarodową lub zezwoleniem jest naruszeniem i podlega karze w wysokości 12 tys. zł.
wskazują autorzy poradnika
W Niemczech kara dla przewoźnika waha się między 1 000 – 5 000 euro, a dla spedycji dochodzi nawet do 20 tys. euro. We Włoszech mandat opiewa na 5 tys. euro oraz dodatkowo grozi areszt pojazdu na 3 miesiące. We Francji kary są chyba najsurowsze, gdyż dochodzą do 15 tys. euro.
Najważniejsze grzywny i poziomy naruszeń w transporcie drogowym – darmowy poradnik (POBIERZ)
W opracowaniu znajdują się szczegółowo opisane wszystkie wykroczenia i przewidziane za nie kary, mandaty w 2022 roku.
