Logistyka 4.0 determinuje kierunek rozwoju dla współczesnych łańcuchów dostaw poprzez automatyzacje i cyfryzacje procesu magazynowania. Logistyka 4.0 jest jednym z założeń czwartej rewolucji przemysłowej. Pojemniki monitorujące przechowywany asortyment, automatyczna weryfikacja stanu zapasów magazynowych, inteligentne środki transportu wewnętrznego, zaawansowane systemy informatyczne, WMS – to właśnie te rozwiązania logistyki 4.0 zwiększają widoczność, rozszerzają bezpieczeństwo oraz gwarantują kontrolę ładunku w całym łańcuchu dostaw.
Zasada 7W fundamentem logistyki
Fundamentem logistyki jest zasada 7W ( z ang. 7R), tyczy się to każdego etapu rozwoju również logistyki 4.0. Oznacza ona:
- Właściwy produkt
- Właściwa ilość
- Właściwy stan
- Właściwe miejsce
- Właściwy czas
- Właściwy konsument
- Właściwy koszt
Na podstawie tej zasady można definiować wymogi stawiane przedsiębiorstwom, tj. budowa łańcuchów logistycznych, podporządkowanie procesów logistycznych pod wymogi klientów, czy zwiększenie efektywności co wpływa na oszczędność kosztów.
Czym dokładnie jest logistyka 4.0
Z pojęciem logistyki spotykamy się już od X wieku, lecz wtedy odnosiła się typowo do działań wojskowych. Natomiast dziś znajduje ona zastosowania zarówno w przemyśle, handlu, czy nawet w życiu rodzinnym. Z biegiem czasu oraz zapotrzebowaniem procesy logistyczne były stale udoskonalane. Na podstawie przemysłu 4.0 powstało pojęcie logistyki 4.0, która kontynuuje trendy obecne w Logistyce 3.0, poszerzone o nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne. Pierwsza rewolucja przemysłowa dotyczyła wykorzystywania siły pary, druga natomiast wykorzystywała energię elektryczną i taśmy produkcyjne. Trzecia rewolucja była przełomowa, ponieważ dotyczyła już nowych technologii w postaci cyfryzacji, a swój początek miała przy automatyzacji produkcji przy wykorzystaniu elektroniki.
Raport Rewolucja technologiczna . Kierunki rozwoju branży TSL
Cyfryzacja w logistyce 4.0
Logistyka 4.0 uwzględnia zarówno automatyzacje produkcji, wykorzystywanie elektroniki jak i użycie nowoczesnej technologii informacyjnej i komunikacyjnej. Wszystkie procesy zachodzące przy wykorzystaniu logistyki 4.0 są bogate we wszelkiego rodzaju innowacje i usprawnienia, które oprócz znaczącego ułatwienia codziennej pracy, poprawiają bezpieczeństwo człowieka w procesie. Przykładem takich innowacji są koboty wykorzystywane w magazynach. Koboty to roboty przeznaczone głównie do działu kompletacji zamówień lub sortowania towarów. Przez specjalne systemy 3D, koboty znacznie zwiększają wydajność procesów magazynowych. Za obecną formę komunikacji między ludźmi, a wszelkiego rodzaju sprzętem, przez rozwiązania logistyczne, aż po sam produkt odpowiadają inteligentnie połączone ze sobą systemy, przy wykorzystaniu cyfryzacji. Najlepsze podstawy planowania osiąga się dzięki integracji logistyki w możliwie jak najwcześniejszym etapie łańcucha dostaw. Realnie przekłada się na efektywniejsze wykorzystanie floty samochodów oraz krótszy czas obsługi przy rozładunkach i załadunkach.
Logistyka 4.0 w przedsiębiorstwie
Kierunek rozwoju logistyki 4.0 to inteligentne samouczące się pojazdy, jak i całe systemy intralogistyczne, gdzie to właśnie technologia podejmuje autonomiczne decyzje na podstawie położenia przez wykorzystanie elementów takich jak czujniki optyczne. Przedsiębiorstwa wraz z rozpoczęciem etapu logistyki 4.0 muszą podołać pewnym wyzwaniom nałożonym przez koncepcję logistyki 4.0. Istotne elementy logistyki 4.0:
- Elastyczność przedsiębiorstwa:
- Elastyczność przedsiębiorstwa rozumiana jako dążenie do szybkiego reagowania i dostosowywania łańcucha dostaw do aktualnych potrzeb, jest możliwa jedynie przez ciągłą analizę dostępnych danych (analiza predyktywna, analiza w czasie rzeczywistym i analiza zdarzeń).
- Wykorzystanie big data:
- Big data to gromadzenie olbrzymich zbiorów danych i ich przetwarzanie pod kątem celów sprzedażowych. Rozwój big data pozwala przedsiębiorcom ukształtować dokładne potrzeby potencjalnego klienta. Wykorzystanie big data pomaga efektywnie zarządzać potrzebami stawianymi przez rynek.
- Kontrola łańcucha dostaw:
- Logistyka 4.0 wykorzystuje rozwiązania takie jak elektryczne identyfikatory RFID, którym oznaczane są ładunki. Dzięki temu na bieżąco dostarczane są informacje odnośnie aktualnego stanu produktów oraz zapewniają standaryzacje danych w przedsiębiorstwie na każdym etapie łańcucha dostaw.
- Cyfryzacja i informatyzacja łańcucha dostaw:
- Systemy i urządzenia wykorzystane na magazynie lub centrum produkcyjnym muszą być zintegrowane z rozwiązaniami informatycznymi dzięki temu przedsiębiorcy mają aktualne dane ze wszystkich etapów łańcucha dostaw.
- Strategia wielokanałowości:
- Wielokanałowość ma pozytywne oddziaływanie na przedsiębiorstwo przez m.in. łatwiejszy dostęp do kanałów sprzedaży i zwiększenie wyników sprzedaży. Przy wdrożeniu koncepcji wielokanałowości konieczne jest wprowadzenie cyfrowej transformacji przedsiębiorstwa oraz zapewnienie odpowiedniego magazynu i łańcucha dostaw, aby zaspokoić wymagania współczesnych klientów.
Zagrożenia nowoczesnej logistyki
Logistyka 4.0 jest narażona na wiele zagrożeń. Obecnie najbardziej popularne i wykorzystywane przez hakerów są cyberataki polegające na wycieku danych, czy ingerencje w newralgiczne dane, lecz możliwe są jedynie tam gdzie zostały już wdrożone systemy informatyczne. Prócz ataków w cyberprzestrzeni wdrożenie nowych technologii generuje bardzo wysokie koszty i wysokie bezrobocie, przy jednoczesnym ryzyku nieudanego wdrożenia. Problem bezrobocia szczególnie może mieć wpływ na niskowykwalifikowany personel, gdyż w momencie wprowadzenia najnowszych technologii wymagani są inżynierowie do koordynacji pracy nowoczesnych rozwiązań.
Przyszłość logistyki to sztuczna inteligencja
Następnym etapem rozwoju logistyki ma być Logistyka 5.0, gdzie widoczna będzie istotna interakcja człowieka wraz z systemami sztucznej inteligencji. Takie rozwiązanie ma na celu zwiększenie wydajności wszelkich procesów powiązanych z kolejnymi etapami łańcucha dostaw. W logistyce 4.0 najważniejsza była cyfryzacja i automatyzacja, a w logistyce 5.0 bazą do rozwoju jest człowiek, jego współpraca z urządzeniami oraz sztuczna inteligencja. Wszystkie technologie tworzone z myślą o logistyce 5.0 mają na celu dostosowanie się do potrzeb pracowników przy równie wysokiej cyfryzacji.
