Wdrożenie Taksonomii Unii Europejskiej to jedno z wyzwań dla firm z sektora transportu i logistyki. System ten, będący częścią strategii ESG, ma na celu wspieranie założeń zrównoważonych inwestycji. Jakie obowiązki raportowe wynikają z nowych regulacji? Jak dostosować działania do wymogów Taksonomii? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule, a więcej szczegółów w raporcie „ESG w TSL. Czy jesteśmy gotowi?”.
Czym jest Taksonomia UE?
Taksonomia Unii Europejskiej to system klasyfikacji, który wspiera identyfikację i promowanie działalności gospodarczej przyczyniającej się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Wprowadzona Rozporządzeniem UE 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku, Taksonomia stanowi narzędzie do przekierowania przepływów kapitału w stronę działań korzystnych dla środowiska, wspierając walkę z greenwashingiem i zapewniając inwestorom przejrzyste dane.
Dzięki Taksonomii, UE dąży do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu, takich jak neutralność klimatyczna do 2050 roku oraz wspieranie gospodarki przyjaznej środowisku.
Główne cele Taksonomii
Taksonomia UE wyznacza sześć kluczowych celów środowiskowych:
- Łagodzenie zmian klimatu.
- Adaptacja do zmian klimatycznych.
- Zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich.
- Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym.
- Zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola.
- Ochrona bioróżnorodności i ekosystemów.
Aby działalność gospodarcza została uznana za zgodną z Taksonomią, musi spełniać cztery kluczowe kryteria:
- Znaczący wkład w realizację przynajmniej jednego celu środowiskowego.
- Brak znaczącej szkody (DNSH) dla innych celów.
- Zgodność z minimalnymi gwarancjami, takimi jak wytyczne OECD, ONZ czy standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO).
- Spełnienie technicznych kryteriów kwalifikacji, określonych w aktach delegowanych.
Obowiązki raportowe firm
Taksonomia UE obejmuje dwa kluczowe segmenty podmiotów:
- Przedsiębiorstwa niefinansowe objęte CSRD:
Są zobowiązane do raportowania następujących wskaźników:
- Procentowy udział obrotu z działalności zrównoważonej środowiskowo.
- Nakłady inwestycyjne (CAPEX) związane z działalnością zrównoważoną.
- Wydatki operacyjne (OPEX) wspierające cele środowiskowe.
- Uczestnicy rynku finansowego podlegający SFDR:
Muszą ujawniać dane na poziomie produktów finansowych, zgodnie z regulacyjnymi standardami technicznymi (RTS), dotyczącymi funduszy inwestycyjnych.
Te wskaźniki umożliwiają inwestorom ocenę wpływu działalności gospodarczej na środowisko oraz identyfikację działań przyczyniających się do zrównoważonego rozwoju.
Proces oceny zgodności z Taksonomią
Implementacja Taksonomii wymaga od przedsiębiorstw przejścia przez cztery kluczowe etapy:
- Identyfikacja działalności: Określenie, które działania firmy są objęte Taksonomią, z wykorzystaniem kodów NACE. Na przykład: transport drogowy towarów, transport kolejowy czy niskoemisyjna infrastruktura transportowa.
- Ocena techniczna: Sprawdzenie, czy działalność spełnia techniczne kryteria kwalifikacji oraz zasadę „nie czyń poważnych szkód” (DNSH).
- Zgodność z minimalnymi gwarancjami: Weryfikacja przestrzegania międzynarodowych standardów dotyczących praw człowieka, etyki biznesowej i praw pracowniczych.
- Raportowanie: Ujawnianie kluczowych wskaźników KPI w sprawozdaniach finansowych zgodnie z wymogami Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2178.
W stosunku do transportu wymienione zostały m.in. poniższe rodzaje działalności: usługi transportu drogowego towarów, infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny czy transport kolejowy towarów. Każda z nich jest jednak szczegółowo scharakteryzowana przede wszystkim w pierwszym z wymienionych w powyższej ramce Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE). To tam dowiadujemy się na przykład, że dla działalności opierającej się na usłudze transportu drogowego towarów kluczowy będzie np. zakup lub leasing i eksploatacja pojazdów kategorii N1, N2 lub N3 (czyli pojazdów silnikowych, służących do przewozu ładunków, i podzielonych na kategorie ze względu na maksymalną masę), objętych normą EURO VI.
czytamy w raporcie „ESG w TSL. Jesteśmy gotowi?”
Zastosowanie Taksonomii w transporcie i logistyce
Sektor transportu i logistyki jest jednym z ważniejszych obszarów wpływu w ramach Taksonomii. Firmy działające w tym sektorze mają istotną rolę w realizacji celów klimatycznych i środowiskowych poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, adaptację do zmian klimatycznych oraz wdrażanie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym.
1. Redukcja emisji gazów cieplarnianych
- Wykorzystanie pojazdów elektrycznych, hybrydowych lub zasilanych wodorem.
- Modernizacja flot, w tym wprowadzanie pojazdów spełniających normy EURO VI.
- Inwestycje w niskoemisyjną infrastrukturę logistyczną.
2. Adaptacja do zmian klimatycznych
- Budowa infrastruktury odpornej na ekstremalne warunki pogodowe, takie jak powodzie czy fale upałów.
- Stosowanie strategii zarządzania ryzykiem klimatycznym.
3. Promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym
- Wdrażanie systemów recyklingu i napraw pojazdów.
- Projektowanie pojazdów nadających się do ponownego użycia lub odzysku w co najmniej 95% masy.
4. Minimalizowanie zanieczyszczeń
- Stosowanie technologii redukujących emisje spalin, hałasu oraz zanieczyszczeń powietrza i wody.
- Wykorzystanie energooszczędnych opon o niskim oporze toczenia.
5. Ochrona bioróżnorodności
- Planowanie tras transportowych i inwestycji infrastrukturalnych w sposób minimalizujący wpływ na środowisko naturalne.
Korzyści z Taksonomii
Taksonomia UE oferuje liczne korzyścci firmom i inwestorom poprzez choćby dostęp do finansowania. Zgodność z Taksonomią zwiększa atrakcyjność firm dla zrównoważonych inwestorów. Inną korzyścią jest lepsza reputacja.
Transparentność w raportowaniu ESG wzmacnia zaufanie interesariuszy. Efektem ubocznym może być efektywność operacyjna. Wdrożenie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym i technologii niskoemisyjnych poprawia efektywność działania.
Wyzwania we wdrażaniu
Mimo korzyści, wdrożenie Taksonomii wiąże się z wyzwaniami jak koszty np. w postaci modernizacji flot transportowych, co jak wiemy z raportu Zielona rewolucja w transporcie obecne niskoemisyjne napędy są bardzo drogie dla większości uczestników polskiego rynku przewozowego.
Techniczne kryteria i obowiązki raportowe mogą być też trudne do wdrożenia dla mniej zaawansowanych firm, które nie mają zasobów by je przetworzyć i zrozumieć lub po prostu zainwestować w konkretne aktywności.
A brak zgodności z Taksonomią może skutkować skutkować sankcjami i utratą zaufania interesariuszy. Z kolei niewłaściwe zrozumienie może skutkować posądzeniem o greenwashing, co również obwarowane jest karami.
Raport: ESG w TSL. Czy jesteśmy gotowi?
Taksonomia UE to narzędzie wspierające transformację gospodarki w kierunku zrównoważonego rozwoju. Dla sektora transportu i logistyki wdrożenie jej wymogów oznacza nie tylko dostosowanie do regulacji, ale także szansę na zwiększenie konkurencyjności i budowanie trwałych relacji z inwestorami.
Transparentność, efektywność operacyjna i zgodność z wymogami środowiskowymi stają się kluczowymi elementami strategii firm, które chcą być liderami zrównoważonej transformacji. Jednak proces ten jest bardzo złożony, czaso- i kosztochłonny, dlatego nie warto zwlekać z jego zrozumieniem oraz wdrażaniem. Dlatego oddajemy w Twoje ręce raport “ESG w TSL. Czy jesteśmy gotowi?”, który jest onboardingiem do świata zrównoważonego rozwoju. Miłej lektury!
