Dofinansowanie będzie pochodziło z instrumentu „Łącząc Europę”. To fundusz, pod który podlegają projekty związane m.in. z transportem (mowa o programie CEF na lata 2021-2027, którego całkowity budżet wynosi 25,8 mld euro).

W ostatnim naborze Komisja Europejska wybrała 94 projekty, które otrzymają dofinansowania w łącznej wysokości 2,8 mld euro. Najwięcej, bo aż 77 proc. środków, trafi do tych związanych z transportem kolejowym (m.in. realizowanych w Polsce, Austrii, Niemczech i Włoszech). Ponadto dofinansowanie uzyskają również projekty związane z transportem morskim (tu m.in. Polska, Cypr czy Irlandia) czy śródlądowym (Francja). 

Z perspektywy przedstawicieli transportu drogowego najistotniejsza jest jednak informacja dotycząca dofinansowania bezpiecznych parkingów. Na ten cel w sumie przeznaczono ponad 91 milionów euro.

Gdzie powstaną bezpieczne parkingi

Inwestycje w bezpieczne miejsca postojowe będą realizowane w Austrii, Bułgarii, Hiszpanii, Francji, Włoszech, Niderlandach, Rumunii, Słowenii, Niemczech i na Litwie. W efekcie powstać ma około 2,9 tys. nowych miejsc parkingowych dla ciężkich pojazdów, najwięcej w Bułgarii, bo ponad 800. 

Kolejnych prawie 850 - w Niemczech, Włoszech, Austrii i Niderlandach - ma zostać zmodernizowanych. 

ESPORG komentuje, że budowa i modernizacja bezpiecznych parkingów ma doprowadzić do rozwiązania “długotrwałych problemów związanych z dobrostanem kierowców, kradzieżami ładunków i przestępczością”. 

Źródło danych: KE

Parkowanie na “dzikusach” czy certyfikowanych parkingach

O skali wspomnianych problemów świadczą liczby. Tylko w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2024 r. TAPA (The Transported Asset Protection Association - organizacja zajmująca się m.in. certyfikowaniem parkingów) odnotowała ponad 4,8 tys. przestępstw - najwięcej w Niemczech (niemal 1,5 tys. wydarzeń), Włoszech (ponad 880) i Francji (ponad 750). Straty finansowe wyniosły w sumie 73,2 mln euro - wynika z Raportu Komisji Europejskiej “Study on the availability of sustainable rest facilities for professional drivers and of secured parking facilities, as well as on the development of safe and secure parking facilities in the EU”. 

Z badań wynika, że aż 80 proc. kierowców doświadczyło niebezpiecznej sytuacji na parkingu. Najczęściej - niestrzeżonym. Różnica w częstotliwości występowania kradzieży i aktów wandalizmu na tzw. “dzikusach” versus bezpiecznych parkingach jest wyraźna - w pierwszym przypadku z tego rodzaju incydentami spotkało się blisko 80 proc. truckerów. W drugim - 41 proc. 

Kierowcy nie mają jednak wyjścia - czasami muszą parkować na parkingach, które nie spełniają najmniejszych zasad bezpieczeństwa. Z badań Komisji Europejskiej wynika, że niemal połowie z nich znalezienie wolnego miejsca zajmuje nawet godzinę. 

Baza parkingowa w Europie

Nic dziwnego. Szacuje się, że dziś w Unii Europejskiej jest zaledwie 35 certyfikowanych bezpiecznych parkingów (tzw. Safe and Secure Parking Areas - SSPA), zapewniających niecałe 5 tys. miejsc. Dodatkowo jednak funkcjonuje jeszcze blisko 160 parkingów certyfikowanych przez podmioty zewnętrzne, takie jak ESPORG, VEDA czy TAPA. Te oferują w sumie ponad 18,7 tys. miejsc. 

Dodatkowo kierowcy mogą skorzystać również z parkingów niecertyfikowanych, które mają pewne elementy zapewniające bezpieczeństwo lub takie, które oferują kierowcom podstawowe usługi. Oraz, oczywiście, z parkingów niezapewniających żadnej ochrony. 

W sumie podaż miejsc parkingowych szacowana jest na 380 tys. (wszystkie powyższe dane - na 2022 r.). 

Dotkliwe braki miejsc postojowych

Popyt tymczasem szacowany jest przez Komisję Europejską na 395 tys. miejsc parkingowych. Co jednak ważne, 92 tys. aut wozi towary o średniej i wysokiej wartości, można więc przypuszczać, że najrozsądniej byłoby parkować w tych przypadkach na miejscach bezpiecznych. Tych jednak, przypomnijmy, jest niecałe 24 tys. (mowa o SSPA i parkingach certyfikowanych). Za “w miarę bezpieczne” uważa się około 60 tys. miejsc w UE. 

Problem jednak się pogłębi. Komisja Europejska szacuje bowiem, że do 2040 r. popyt sięgać już będzie ponad 500 tys. miejsc parkingowych, z czego 114 tys. zajętych ma być przez ciężarówki wiozące towar o średniej i wysokiej wartości. 

Bolączka nie tylko zachodu Europy

Problemem jest jednak nie tylko brak dostatecznej liczby miejsc postojowych, ale również fakt, że podaż nie nadąża ze zwiększonym zapotrzebowaniem w konkretnych lokalizacjach. Przykładem mogą być okolice Calais, Paryża, Brukseli, Nancy, Bazylei, Bordeaux, Bilbao, Algeciras, Monachium, Sofii, Pragi, Wiednia i Bratysławy. 

“Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania i kraje Beneluksu wykazują najwyższe zapotrzebowanie na parkingi ze względu na rolę (tych krajów - przyp.red.) w łączeniu głównych korytarzy transportowych” - podaje Komisja Europejska.

Nie bez znaczenia jest również natężenie obszarów przemysłowych i węzłów logistycznych.

Fot. Pixabay/marcinjozwiak/licencja na treść Pixabay

Największy wzrost popytu na bezpieczne parkingi w ciągu najbliższych lat jest zakładany przede wszystkim w Niemczech, Francji, krajach Beneluksu, Włoszech, Hiszpanii, Polsce, Czechach, Austrii, Słowacji, Rumunii, Bułgarii i na Węgrzech.