Dla wielu osób z branży TSL pojęcie cyfryzacja błędnie wiąże się tylko z przesyłaniem pocztą elektroniczną skanów wystawionych dokumentów. Zadaniem tego procesu jest jednak dokonanie głębokiej transformacji, w samym działaniu i rejestrowaniu łańcuchów dostaw, poprzez zastosowanie odpowiednich platform i aplikacji. Finalny efekt stanowić będzie eliminacja fizycznych dokumentów. Jak wesprzeć przedsiębiorstwa i przygotować je na nadchodzące zmiany, rozmawiali eksperci, podczas webinaru z cyklu: „Logistyka bez papieru – jak wdrożyć e\-CMR i inne dokumenty elektroniczne”, zorganizowanego przez GS1 Polska.
Każdy, kto prowadzi firmę szybko zauważył jak dużą liczbę różnej dokumentacji generuje jego działalność. Jedne druki należy mieć zawsze podczas całego cyklu przewozowego, a inne w pogotowiu, na wypadek kontroli ze strony administracji. Do najpopularniejszych dokumentów zaliczamy: zamówienie, dokument WZ, międzynarodowy samochodowy list przewozowy (CMR), list przewozowy, handlowy dokument identyfikacyjny (HDI), dokument wydania palet, przepustkę, czy drukowaną etykietę wewnętrzną. Do tej pory, najczęściej występowały w wersji klasycznej, jako druki wystawione i podpisane na papierze. Nowoczesne technologie powoli zaczynają wkraczać także i w tę dziedzinę.
> 71% ankietowanych przez GS1 Polska przedsiębiorców jest zainteresowanych uczestnictwem w projekcie paperless, mającym na celu cyfryzację obiegu całej dokumentacji. Branża TSL oczekuje od GS1 wdrożenia dokumentów elektronicznych i stworzenia wspólnych standardów.
>
> przekonuje Agata Horzela, T\&L Manager w GS1 Polska
Głosy poparcia, na rzecz większej digitalizacji, wyrażone w kontekście e\-CMR, idą też ze strony: logistyków (79,2%), spedytorów (50,8%), i kierowców (63%). Polski Instytut Transportu Drogowego opublikował raport: „Elektroniczny list przewozowy e\-CMR” na podstawie badań ankietowych z 2021 roku, wśród wskazanych wcześniej grup.
Źródło: raport Elektroniczny list przewozowy e\-CMR – badanie ankietowe, s. 11
Na pewno nie oznacza to skanowania papierowej wersji do formatu pdf i wysyłania ich na pocztę elektroniczną. Logistyka bez papieru, to coś znacznie więcej.
> Należy wdrożyć dokumentację w formie komunikatów elektronicznych, zastępujących papier. Drugim elementem jest wypracowanie jednolitego standardu dla całej branży. Rozwiązania muszą być uniwersalne, żeby firmy działające w różnych obszarach mogły w przejrzysty i wygodny sposób korzystać z wypracowanych rozwiązań, usprawniających łańcuchy logistyczne.
>
> dodaje Agata Horzela
> Cyfryzacja jest procesem obejmującym kilka działań firmy. Z jednej strony polega na digitalizacji wszelkich procesów w łańcuchu dostaw, a także obiegu samej dokumentacji. Ma to za zadanie wyeliminować papierowe dokumenty. Kolejnym celem jest wdrożenie i integracja tych procesów z systemami IT. W tej chwili działa program pilotażowy, realizowany na dostawach krajowych, ale po kroku implementacyjnym wyjdziemy na międzynarodowe łańcuchy dostaw. Ważne jest, aby stosować działanie sekwencyjne.
>
> wylicza Marta Cudziło, Kierownik Centrum Logistyki w Łukasiewicz – Instytut Logistyki i Magazynowania
Dochodzenie do pełnej cyfryzacji obiegu dokumentacji, operator platformy – firma GS1, podzieliła na kilka etapów.
> W pierwszym dokonano analizy, z perspektywy producentów, operatorów logistyki skalę wykorzystania dokumentacji papierowej. W kolejnym (model to be) działania mają być sfinalizowane powstaniem faktury elektronicznej. Wdrożony, między innymi, system reciving advise może wyeliminować protokoły rozbieżności, kompleksowo poinformuje o dostawie, w szczególności o tym, co zostało zwrócone, a co przyjęte na stany magazynowe.
>
> uzupełnia Marta Cudziło
1\. Przyspieszenie procesu wymiany oraz przetwarzania informacji
2\. Wzrost efektywności zasobów wewnętrznych
3\. Zwiększenie poziomu nadzoru nad procesami logistycznymi
4\. Redukcja kosztów związanych z przetwarzaniem i przechowywaniem dokumentów papierowych
5\. Przyspieszenie procesu rozliczania realizacji zleceń
6\. Zwiększenie dokładności danych w procesach
7\. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa danych
8\. Usprawnienie procesu przyjęcia towaru u odbiorcy
> Elektroniczny list przewozowy musi przyjąć format nadający się do odczytu maszynowego, za pośrednictwem platform informacyjno – komunikacyjnych.
>
> zaznacza Agata Horzela
Polska ratyfikowała protokół rozszerzony e\-CMR. Według wymogów Unii Europejskiej, do 2024 mają powstawać certyfikowane platformy e\-CMR, włączając w to wytyczne dla platform. Dwa lata później, czyli w 2026 wymagany będzie już w pełni działający system e\-CMR.
> W obecnym stanie prawnym w Polsce, list przewozowy – krajowy nie jest wymagany do transportu. List przewozowy istotny jest, kiedy firma chce korzystać z przywilejów przewoźnika międzynarodowego. Niezbędny jest natomiast transporcie międzynarodowym, a od 2026 roku będzie dodatkowo wymagany w formie elektronicznych informacji o transporcie towarów (eFTI). Rodzi to też pewne problemy z polskim prawem, ponieważ istnieje możliwość stosowania e\-CMR w przewozach krajowych, ale forma papierowa jest dalej wymagana przez stosowne służby.
>
> dodaje Agata Horzela
> Firmy ostrożnie wdrażają, ze względu na aspekty prawne, zwłaszcza dotyczące interpretacji, ubezpieczeń, itp. Klienci obawiają się ciągłej niewiadomej. Generalnie dostawcy rozwiązań systemowych są gotowi i zdają sobie sprawę z kierunku i skutków wdrażanych zmian, ale uczestnicy łańcucha dostaw podchodzą jeszcze z dużą ostrożnością. Boją się sankcji dla przewoźników i kierowców. W tym przypadku pilotaż, działający prze pewien okres czasu równolegle z papierową dokumentacją, może być rozwiązaniem w krótkim okresie przejściowym.
>
> reasumuje Agata Horzela