Transport intermodalny staje się fundamentem zrównoważonej logistyki, łącząc efektywność ekonomiczną z dbałością o środowisko. Polska, dzięki swojemu położeniu, ma potencjał, by stać się liderem w tej dziedzinie. Jednak droga do sukcesu wymaga inwestycji w infrastrukturę, wdrożenia nowoczesnych technologii i ścisłej współpracy międzysektorowej. Jakie wyzwania stoją przed polską logistyką i jakie kroki należy podjąć, by zrealizować ten ambitny cel? Eksperci branżowi dzielą się swoimi spostrzeżeniami.
Spis treści
Dynamiczny rozwój przewozów intermodalnych w Polsce
2023 był kolejnym trudnym rokiem dla multimodalnej sfery. Jednakże przewozy tego typu rozwijają się. Dane za II kwartał 2024 roku potwierdzają rosnące zainteresowanie tym segmentem transportu. W tym okresie polska kolej przewiozła 6,9 mln ton ładunków intermodalnych, co stanowi wzrost o 19,2% w porównaniu z analogicznym okresem w 2023 roku.
Praca przewozowa wyniosła 2,3 mld tonokilometrów, co oznacza wzrost o 16,2%. Liczba przewiezionych jednostek intermodalnych osiągnęła 421 tys., a w przeliczeniu na TEU – 662,8 tys., co oznacza wzrost odpowiednio o 13,2% i 17,3%.
Wyniki te wskazują na stabilny rozwój sektora w krajowej logistyce. Pierwsze półrocze 2024 roku przyniosło transport 13,7 mln ton ładunków intermodalnych, co stanowi wzrost o 18,3% względem roku ubiegłego. Jednocześnie liczba TEU wzrosła o 10,9%, osiągając poziom 1,3 mln.
Jednak nie tylko w Polsce transport intermodalny bije rekordy. Przewozy kolejowe z Chin do Europy, mimo trudności w globalnym handlu, również odnotowują wzrost. W pierwszej połowie 2024 roku przewieziono 362 tys. TEU, co stanowi wzrost o 11,3 tys. TEU względem 2023 roku. Na trasach z Chin do Polski odnotowano imponujący wzrost o 222%, osiągając poziom 61,2 tys. TEU.
Małaszewicze – brama Europy na Jedwabnym Szlaku
Małaszewicze to jedno z najważniejszych miejsc na mapie europejskiego transportu intermodalnego. Terminal ten łączy Chiny z Europą i stanowi kluczowy punkt na Jedwabnym Szlaku. Jego rozwój może przynieść ogromne korzyści dla polskiej gospodarki.
> Małaszewicze to nie tylko brama Europy na Jedwabnym Szlaku, ale także ogromna szansa dla Polski. Dzięki inwestycjom w suchy port logistyczny możemy obsługiwać większe wolumeny towarów i lepiej wykorzystywać nasze położenie geograficzne
>
>
> Marek Słomka, prezes spółki Cargotor.
Obecnie terminal obsługuje średnio 10 pociągów dziennie, ale jego możliwości techniczne pozwalają na zwiększenie tej liczby o kolejne sześć składów.
> Planujemy dostosowanie infrastruktury do obsługi pociągów o długości do 1050 metrów. To pozwoli nie tylko na zwiększenie efektywności operacyjnej, ale także na obniżenie kosztów dla klientów
>
>
> prezes Marek Słomka, Cargotor.
Przeczytaj: Chiny i Polska, czyli o Nowym Jedwabnym Szlaku i rozwoju gospodarczym Podlasia
Inwestycje regionalne – potencjał zachodniej i południowej Polski
Nie tylko Małaszewicze mogą odegrać kluczową rolę w rozwoju polskiego intermodalu. Zachodnia i południowa Polska również inwestują w infrastrukturę, która otwiera nowe możliwości logistyczne.
> Rozwój linii kolejowej CE59, zwanej Odrzanką, to krok milowy dla regionu. Włączenie jej do sieci TEN\-T otwiera drzwi do połączeń z Berlinem i resztą Europy Zachodniej
>
>
> powiedział Rafał Gbiorczyk. Business Development Manager. Bring.
Na zachodzie Polski dużą rolę odgrywa modernizacja toru wodnego w Szczecinie.
> Rozbudowa portu pozwoli na obsługę statków klasy Panamax, co podwoi zdolności przeładunkowe do 40\-45 tysięcy ton. To zmieni Szczecin w jeden z kluczowych punktów na logistycznej mapie Europy
>
>
> Rafał Gbiorczyk, Bring.
Na południu kraju firma Schavemaker rozwija terminal w Mietkowie.
> Dzięki nowej infrastrukturze możemy obsługiwać pociągi o długości do 750 metrów. Zainwestowaliśmy również w grunty pod dalszą rozbudowę, co pozwoli na stworzenie nowych punktów przeładunkowych
>
>
> mówi Filip Marcichowski – Operation Manager, Schavemaker Intermodal.
Technologie napędzające rozwój intermodalu
Rozwój transportu intermodalnego nie będzie możliwy bez inwestycji w nowoczesne technologie. Sztuczna inteligencja, cyfrowe bliźniaki i zaawansowane systemy zarządzania procesami stają się standardem w logistyce.
> Technologie takie jak cyfrowe bliźniaki pozwalają symulować operacje w terminalach, zwiększając przepustowość o 15\-20% i redukując ruchy nieproduktywne o ponad 10%. To przyszłość, która już dziś staje się rzeczywistością
>
>
> dr inż. Mateusz Zając, Politechnika Wrocławska.
Jednak wdrożenie nowoczesnych technologii wymaga zmiany podejścia w polskich firmach.
> Mam wrażenie, że 90% przedsiębiorstw nie interesuje się innowacjami, ale te 10%, które wdrażają nowe technologie, zyskują ogromną przewagę konkurencyjną
>
>
> dr inż. Mateusz Zając, Politechnika Wrocławska.
Ekologia i ESG w logistyce intermodalnej
Transport intermodalny to nie tylko efektywność, ale także ekologia. Redukcja emisji CO2 i odciążenie dróg to tylko niektóre korzyści wynikające z tego rozwiązania.
> Jeden pociąg może zastąpić 40 ciężarówek, co nie tylko zmniejsza emisję CO2, ale także pomaga ominąć weekendowe zakazy ruchu dla transportu drogowego
>
>
> Filip Marcichowski, Schavemaker Intermodal.
Firmy coraz częściej wybierają intermodal, aby spełnić wymagania związane z ESG.
> Terminale zeroemisyjne, takie jak w Bergen, mogą być wzorem dla Polski. Musimy myśleć o przyszłości i inwestować w infrastrukturę, która będzie ekologiczna i efektywna
>
>
> Rafał Gbiorczyk, Bring.
Wyzwania na drodze do sukcesu
Polska stoi przed wieloma wyzwaniami, które muszą zostać rozwiązane, aby w pełni wykorzystać potencjał transportu intermodalnego. Brakuje odpowiedniej infrastruktury, takiej jak suche porty czy bocznice kolejowe przy zakładach przemysłowych.
> Unia Europejska zablokowała nasz wniosek o fundusze, mimo pozytywnej rekomendacji. Musimy znaleźć inne źródła finansowania, aby rozwijać infrastrukturę i utrzymać konkurencyjność
>
>
> Marek Słomka, prezes spółki Cargotor.
Czas odpraw celnych w Małaszewiczach to kolejne wyzwanie.
> Obecnie odprawy odbywają się na zaledwie dwóch torach. Planujemy zwiększenie tej liczby do dziesięciu, co znacząco skróci czas oczekiwania i usprawni cały proces
>
>
> Marek Słomka, Cargotor.
Stabilna przyszłość czy mrzonka?
Zeszłokwartalne wyniki transportu intermodalnego z UTK potwierdzają, że kolej staje się stabilną alternatywą dla transportu morskiego, szczególnie w obliczu globalnych wyzwań. Wzrost zainteresowania tym środkiem transportu otwiera przed Polską nowe możliwości – zarówno jako lidera przewozów intermodalnych, jak i kluczowego węzła na szlaku euroazjatyckim. Jednak osiągnięcie tego celu wymaga konsekwentnych inwestycji w infrastrukturę, wdrażania nowoczesnych technologii i ścisłej współpracy między sektorem publicznym a prywatnym.
> Transport intermodalny to przyszłość. Jeśli dobrze zaplanujemy nasze działania, Polska może stać się kluczowym graczem na europejskim rynku logistycznym
>
>
> mówi Rafał Gbiorczyk. Business Development Manager. Bring.
> Kryzys to nie tylko zagrożenie, ale także szansa. Polska ma wszystkie narzędzia, by tę szansę wykorzystać. Teraz czas na realizację tych ambitnych planów
>
>
> zauważa dr inż. Mateusz Zając.
Przeczytaj: Czy Polska stanie się logistycznym Hubem Europy?
\-\> Automatyzacja kluczem do konkurencyjności w logistyce kontraktowej