Certyfikat kompetencji zawodowych umożliwia zarządzanie transportem
Pakiet Mobilności rozszerzył także na przewoźników, posiadających pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej pomiędzy 2,5\-3,5 t, obowiązek posiadania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencji wspólnotowej. Certyfikat kompetencji zawodowych jest dokumentem potwierdzającym niezbędne kwalifikacje. W jaki sposób zdobyć niniejszy dokument? Jakie kompetencje należy nabyć? Czy możliwe jest uzyskanie dofinansowania do podniesienia swoich kwalifikacji?
Dlaczego potrzebny jest certyfikat kompetencji zawodowych?
Przepisy wymagają, aby certyfikowana osoba nadzorowała pracę firmy transportowej, przy czym jeden certyfikowany pracownik może nadzorować kilka firm transportowych. Co więcej, nie jest przypisany na stałe do jednej. Przedsiębiorca może zawrzeć umowę z osobą fizyczną, spełniającą warunki zawarte w rozporządzeniu.
> W świetle aktualnego stanu prawnego, wynikającego z przepisów ustawy o transporcie drogowym oraz rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, certyfikat kompetencji zawodowych jest dokumentem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji i wiedzy, niezbędnych do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej, w zakresie transportu drogowego. Jedynie osoba, która posiada certyfikat kompetencji zawodowych może pełnić rolę zarządzającego transportem.
>
> podkreśla dr inż. Mikołaj Kruszewski, Kierownik Centrum Telematyki Transportu Instytutu Transportu Samochodowego w Warszawie
Dodatkowo od dnia 1 marca 2022 r. podczas egzaminów na certyfikat kompetencji zawodowych będą wykorzystywane pytania i zadania dostosowane do nowych przepisów, wynikających z Pakietu Mobilności oraz Polskiego Ładu.
Zakres wymaganej wiedzy
Ustawodawca określił szeroki wachlarz zagadnień, jakie musi znać osoba zarządzająca transportem drogowym rzeczy. Znalazły się w nim elementy prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa socjalnego, prawa podatkowego. Oprócz przepisów należy być zaznajomionym z podstawami działalności gospodarczej i zarządzania finansami przedsiębiorstwa, zasadami regulującymi dostęp do rynku. Dodatkowo należy legitymować się wiedzą na temat obowiązujących norm technicznych oraz technicznych aspektów działalności, a także zagadnień związanych z bezpieczeństwem drogowym.
Egzamin drogą do certyfikatu
Do uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych niezbędne jest pozytywne zaliczenie egzaminu. Instytut Transportu Samochodowego jest instytucją prawnie upoważnioną do certyfikowania, zarówno w przewozie osób, jak i rzeczy. W chwili obecnej koszt egzaminu wynosi 500 zł, a wydania samego certyfikatu 300 zł.
Wzór Certyfikatu Kompetencji Zawodowych, źródło: Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie
> Do egzaminów na certyfikat w zeszłym roku (2021\) przystąpiło ok. 7 tysięcy osób, z czego przeważająca większość w zakresie transportu drogowego rzeczy.
>
> wskazuje dr inż. Mikołaj Kruszewski
Egzamin składa się z dwóch dwugodzinnych części, w obu przypadkach mających formę pisemną.
> Wpierw egzaminowany wypełnia test, składający się z 64 pytań wielokrotnego wyboru. Do drugiego etapu podchodzi się po oddaniu pierwszej części. Jest to część zadaniowa.
>
> dodaje dr inż. Mikołaj Kruszewski
> Jestem już po egzaminie na certyfikat, który miałem w Dolnośląskim Ośrodku Ruchu Drogowego we Wrocławiu. Aktualnie czekam na wyniki, które mają pojawić się 14 dni po egzaminie. W części zadaniowej znajdowały się problemowe sytuacje do rozwiązania. W jednym z pytań należało w obliczyć czas pracy kierowcy, zgodnie z obowiązującymi normami.
>
> podkreśla Dariusz Trela, kursant
W chwili obecnej egzaminy realizowane są w dwunastu miejscowościach w Polsce (Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kielce, Lublin, Łódź, Poznań, Szczecin, Tęgoborze, Warszawa, Wrocław), z częstotliwością uzależnioną od skali zainteresowania. Dodatkowo, terminarz zaplanowanych egzaminów publikowany jest ze stosownym wyprzedzeniem, na stronie Instytutu Transportu Samochodowego. Aktualna lista zawiera terminy do 23 kwietnia 2022 roku.
\-\> Respect My Way \- prawdziwe historie kierowców
Zorganizowany kurs albo przygotowanie do egzaminu na certyfikat na własną rękę
Sposób merytorycznego przygotowywania jest w pełni dowolny. Możliwe są dwie ścieżki. Jedną z nich jest samodzielna nauka, w oparciu o darmowe, powszechnie dostępne lub płatne materiały, takie jak: akty prawne, podręcznik Instytutu Transportu Samochodowego, publikowane zagadnienia, itp.
> Egzamin nie wymaga ukończenia specjalistycznych kursów. Zgłaszać mogą się wszystkie osoby pełnoletnie. Pełen zakres wiedzy poddawanej ocenie w czasie egzaminu dostępny jest na stronie ITS w zakładce „Zakres wymaganej wiedzy”.
>
> dodaje dr inż. Mikołaj Kruszewski
Można także skorzystać z szerokiej oferty kursów przygotowujących, między innymi organizowanych przez wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego.
> Szkolenia organizujemy zazwyczaj 2\-3 razy w roku, w zależności od liczby chętnych. Kurs obejmuje 46\-48 godzin zajęć, rozpisanych na 6 dni. Łączny koszt to 1350 zł, bez egzaminu. Przekrój kursantów jest różny. Spotykamy kierowców, którzy chcieliby założyć własną działalność transportową. Niektóre osoby planują podnieść swoje kompetencje i dzięki certyfikatowi awansować w firmach, gdzie już pracują. Są także aktywni w branży przedsiębiorcy, którzy w chwili podjęcia kursu korzystają z cudzych certyfikatów i chcieliby w końcu posiadać własne uprawnienia.
>
> zaznacza Henryk Karski, kierownik wydziału szkolenia Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Zielonej Górze
Urząd pracy dofinansuje szkolenie lub egzamin
Nie wszyscy w branży TSL to wiedzą, ale istnieje możliwość otrzymania dofinansowania do kursu i egzaminu z ramienia urzędu pracy. Należy spełniać wymagane kryteria. Do podstawowych zalicza się status osoby bezrobotnej, zarejestrowanej w PUP, a także wiek do 30 roku życia. W pierwszej kolejności, należy znaleźć właściwy kurs lub egzamin i zgłosić się do urzędu pracy, adekwatnego do miejsca zamieszkania.
> Wpierw znalazłem informację o odbywającym się szkoleniu na certyfikat kompetencji zawodowych. W celu uzyskania dofinansowania z urzędu, musiałem na początku podpisać umowę z firmą transportową, która zadeklarowała zatrudnienie mojej osoby po zdaniu egzaminu. Firma musiała wykazać zapotrzebowanie na certyfikowanego pracownika. Powiatowy Urząd Pracy dofinansował kurs w 100% kwoty szkolenia. Otrzymałem także jednorazowe stypendium w wysokości 400 zł, przysługujące na 6 dni szkolenia.
>
> wskazuje Patryk Kurek, kursant
Możliwe jest zwolnienie z egzaminu na certyfikat
> Posiadanie odpowiedniego wykształcenia kierunkowego może umożliwić zwolnienie ze zdawania części lub całości egzaminu. Warunki takiego zwolnienia określone zostały w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym i rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie przeprowadzenia procesu certyfikacji kompetencji zawodowych w transporcie drogowym oraz zabezpieczenia certyfikatu kompetencji zawodowych. Przesłanką do skorzystania z takiego zwolnienia jest objęcie programem ukończonych studiów zagadnień wymaganych na egzaminie.
>
> resumuje dr inż. Mikołaj Kruszewski
Warto nadmienić, że ustawodawca nie zwolnił z egzaminów przewoźników ze względu na staż w wykonywanej działalności transportowej.
> Przepisy ustawy nie przewidują zwolnienia z egzaminu na certyfikat kompetencji zawodowych tych osób, które wykażą, że przed dniem 20 sierpnia 2020 r. nieprzerwanie przez okres 10 lat zarządzały przedsiębiorstwem zajmującym się przewozem drogowym rzeczy wyłącznie z wykorzystaniem pojazdów silnikowych lub zespołów pojazdów, których dmc nie przekracza 3,5 tony.
>
> Instytut Transportu Samochodowego
Przydatne linki