Dane z raportu PITD wskazują, że zastosowanie automatycznych procesów w portach może zwiększyć ich przepustowość do 10 tys. TEU na jeden akr powierzchni. Przy manualnych operacjach, capacity szacuje się na 5\-7 tys. TEU. Dodatkowo można przy tym osiągnąć redukcję kosztów zatrudnienia o 40\-70%. 2 Z kolei, raport Seatrade Maritime określa, że w chwili obecnej zaledwie 1% portów, które wdrożyły systemy automatyczne lub półautomatyczne może pochwalić się pełną automatyzacją swoich operacji. 1 Dlaczego porty morskie dopiero zaczynają swoją rewolucję technologiczną, skoro automatyzacja potrafi wygenerować takie oszczędności? Co stoi na przeszkodzie szerszemu wdrażaniu automatycznych technologii?

Spis treści:

Automatyczne porty morskie – czyli jakie?

Autorzy raportu Polskiego Instytutu Transportu Drogowego: „Transport intermodalny. Automatyzacja, technologia, infrastruktura i tabor”, szczegółowo definiują terminale automatyczne i półautomatyczne.

> Terminal półautomatyczny (a semi\-automated terminal) posiada zautomatyzowane pole składowe. Z kolei terminal automatyczny (a fully automated), to taki, w którym wszystkie elementy są zautomatyzowane i zsynchronizowane ze sobą (tj. nabrzeże i pole składowe). 2

>

>

> Raport: „Transport intermodalny. Automatyzacja, technologia, infrastruktura i tabor„

Oznacza to, że automatyczny terminal kontenerowy charakteryzuje się scentralizowanymi operacjami. Zaczynają się one już od bram terminalu, a kończą na umieszczeniu kontenera lub ładunku we właściwym statku.

Pobierz bezpłatny RAPORT

Więcej szczegółów i danych w bezpłatnym raporcie Polskiego Instytutu Transportu Drogowego: „Transport intermodalny. Automatyzacja, technologia, infrastruktura i tabor„.

Co można zautomatyzować w portach morskich?

Eksperci z Marine Insight wymieniają główne obszary, gdzie z powodzeniem można zastosować w pełni automatyczne technologie:

1. Zabezpieczenie bramy terminalu podczas wjazdu lub wyjazdu ładunku;

2. Zautomatyzowanie procesu związanego z dokumentacją kontenera lub ładunku przy bramie terminalu portowego, np.: ważenie kontenerów, dokumentacja celna, itp.;

3. Operacje na pomoście wagowym podczas wjazdu ładunku lub kontenera;

4. Alokacja składowania;

5. Przemieszczanie ładunku pojazdami AGV lub dźwigami na przydzielone tymczasowe stanowiska lub bezpośrednio na statek lub do oczekującego pojazdu (ciągnik z naczepą lub pociąg);

6. Przemieszczanie ładunku na statek lub brzeg przy użyciu dźwigów STS;

7. Śledzenie kontenerów, np. za pomocą technologii RFID;

8. Raportowanie. 4

\-\>  Kierowca zawodowy lojalny wobec solidnej firmy

Azja liderem automatyzacji portów morskich

Z roku na rok sukcesywnie zwiększa się liczba automatycznych lub półautomatycznych terminali morskich. Jednak nie jest to takie tempo, jakiego możnaby się spodziewać, obserwując postęp w technologiach IT.

> W 2019 roku na świecie funkcjonowało 15 terminali automatycznych oraz 34 półautomatycznych. W 2020 r. było ich już 48, z czego w pełni automatycznych 18, a półautomatycznych – 30\. Najstarszy z nich – Hutchison Port Holdings ECT Delta w Rotterdamie – zautomatyzowano w 1993 r.

>

>

> Raport: Transport intermodalny. Automatyzacja, technologia, infrastruktura i tabor, s. 187 2

Obecnie ta liczba doszła do 53 terminali na całym świecie.

> Według OECD obecnie za pośrednictwem w pełni zautomatyzowanych lub półautomatycznych systemów wdrożonych w 53 terminalach obsługuje się około 4% całej globalnej przepustowości terminali kontenerowych. Spośród nich 32% znajduje się w Azji; 28% w Europie; 13% w Oceanii, 11% w USA. Pełna automatyzacja występuje w mniej niż 1% wskazanych terminali

>

>

> wskazują autorzy raportu Seatrade Maritime. 1

Czynniki infrastrukturalne i społeczne hamulcem automatyzacji

Specjaliści rynku morskiego wskazują dwie grupy czynników spowalniających automatyzację portów morskich. Pierwszą są kwestie infrastrukturalne. Kolejne są czynniki ludzkie. Wśród tych pierwszych najczęściej pojawiają się niedostateczne wymiary i konstrukcja danego terminalu. Brak kosztownego sprzętu – nowoczesnych dźwigów lub pojazdów autonomicznych, których koszt zakupu jest wysoki. Inne z kolei, to model operacyjny lub brak nowoczesnych systemów informatycznych. Często problemem jest brak standaryzacji instalacji i urządzeń. 1 Drugą grupą czynników hamującą inwestycje w nowoczesne technologie są kwestie społeczne. Tania siła robocza, skonfrontowana z wysokimi kosztami wejścia w nowoczesne technologie, zniechęca menedżerów do strategicznych decyzji. Dodatkowo pojawia się presja władz na zachowanie miejsc pracy, w sytuacjach występowania wysokiego bezrobocia w danym kraju. Często w dużych portach morskich udziały posiadają publiczne podmioty, kontrolowane przez władze państwowe.

Zwiększenie punktualności statków zmniejszyło zatory w portach

Do niedawna rynek morski charakteryzował się dużym zapotrzebowaniem na transport. Często brakowało kontenerów, występowały zatory, a w konsekwencji zmniejszenie punktualności statków. Szczyt punktualności przypadł na przed\-pandemiczny rok 2019, gdzie przekroczyła ona 80%. W okresie dużego zapotrzebowania na transport po pandemii, zaczęła sukcesywnie spadać, dochodząc do zaledwie 30% w styczniu 2022 roku. Ochłodzenie gospodarcze, a tym samym zmniejszenie popytu na transport, przy wzroście podaży miejsc na kontenerowcach, doprowadziło do poprawy punktualności statków. Według Sea\-Intelligence, w marcu 2023 odnotowano ją na poziomie 63%. 6 Co to oznacza w praktyce? Dobry czas przypływu i odbioru kontenerów skraca czas ich niepotrzebnego składowania. Zmniejsza się zatem presja na bardziej szczegółowe planowanie większą efektywność na placach składowych. Tym samym inwestycje w większą automatyzację przestają być pilną potrzebą.

\-\>  Konferencja Transport \& Logistics Future 2023

Inwestycje w automatyzację portów morskich nie ustają

Pomimo oporów związanych z automatyzacją portów morskich, istnieją pozytywne przykłady inwestycyjne. Port kontenerowy Felixstowe zainwestował we flotę 100 autonomicznych i elektrycznych ciężarówek Q\-Truck. Będą one kontrolowane przez technologie związane ze sztuczną inteligencją oraz dane o pozycjonowaniu. Jak podaje portal Intermodal News:

> Pojazdy Q\-Truck posiadają 100\-milowy zasięg działania i zdolność do transportu do 75 ton ładunku. Według Westwell, najnowszy model jest wyposażony w wiele czujników, w tym w przemysłową lornetkę dalekiego zasięgu i precyzyjną lornetkę AI oraz LiDAR (urządzenie detekcji, służące do pomiaru odległości poprzez oświetlanie celu światłem laserowym i pomiar odbicia za pomocą czujnika)

>

>

> Intermodal News 3.

Porty morskie będą się automatyzować

Według ekspertów z Warash Martime School zwiększenie nacisku na automatyzację w portach morskich przyniesie korzyści dla całego łańcucha dostaw. Są oni nastawieni optymistycznie, co do dalszej automatyzacji.

> Dzięki większej cyfryzacji w portach i wykorzystaniu narzędzi, takich jak blockchain, zwiększona zostanie wydajność i bezpieczeństwo, poprzez wykorzystanie autonomicznych dronów do logistyki i badań oraz zwiększone autonomiczne bezpieczeństwo portów

>

>

> wskazuje raport Seatrade Maritime 1\.

Przypisy

1 Fields C., Automation journey only just beginning, w: Seatrade Maritime, Global Ports Report 2023, https://report.seatrade\-maritimhttps://report.seatrade\-maritime.com/41645/91832/index.html?utm\_medium\=comarketing\&utm\_source\=seatrade\-maritime.com\&utm\_campaign\=articlee.com/41645/91832/index.html?utm\_medium\=comarketing\&utm\_source\=seatrade\-maritime.com\&utm\_campaign\=article dostęp: 20\.06\.2023\.

2 Świeboda J., Majowicz A., Pająk A., i inni, Transport intermodalny. Automatyzacja, technologia, infrastruktura i tabor, Polski Instytut Transportu Drogowego, Wrocław, czerwiec 2021, https://pitd.org.pl/wp\-content/uploads/2021/12/Transport\-intermodalny\_Automatyzacja\-technologia\-infrastruktura\-i\-tabor.pdf

3 Stefaniak P., Rewolucja AI w portach staje się faktem, a cel – „zielony” port, Intermodal News, https://intermodalnews.pl/2023/06/07/rewolucja\-ai\-w\-portach\-staje\-sie\-faktem\-a\-cel\-zielony\-port/ dostęp: 20\.06\.2023\.

4 Menon H., What Are Automated Container Terminals?, Marine Insight, https://www.marineinsight.com/ports/what\-are\-automated\-container\-terminals/ dostęp: 20\.06\.2023\.

6 Sea\-Intelligence, Schedule reliability continues to increase in March 2023, https://www.sea\-intelligence.com/press\-room/203\-schedule\-continues\-to\-increase\-in\-march\-2023 dostęp: 20\.06\.2023\.