Ukraina zmieni rozstaw szyn na 1435 mm. Czy jest to realne?
...
Artykuł
28.06.2022

Ukraina zmieni rozstaw szyn na 1435 mm. Czy jest to realne?

Redakcja
PITD

Sieć kolejowa na Ukrainie liczy ponad 22 tys. km. W celu ułatwienia wymiany z Unią Europejską, a tym samym związania się gospodarczego z Zachodem, Ukraina podjęła decyzję o przejściu na europejski standard torów kolejowych. W chwili obecnej obowiązuje tam rozstaw szyn 1520 mm, powszechny w krajach byłego ZSRR. Według szacunków Ministra Infrastruktury Ukrainy – Ołeksandra Kubakowa, zaprezentowanych podczas rozmowy z FT, przebudowa jednej magistrali kolejowej na unijny standard może kosztować od 2 do 3 miliardów dolarów. Jakie są zalety projektu i czy jest on wykonalny, w dającym się przewidzieć czasie?

Mapa linii kolejowych na Ukrainie. Proponowane korytarze, które jako pierwsze, Ukraina mogłaby dostosować do europejskiego standardu torów (1435 mm). Źródło: opracowanie własne na podkładzie mapowym OpenStreetMap

Ukraina generuje duże zapotrzebowanie na transport

Trwający konflikt zbrojny i blokada portu morskiego w Odessie zamknęła Ukrainie możliwość eksportu jej głównego zasobu – zboża. Ma ono ogromne znaczenie dla globalnej stabilności żywnościowej. Jednym z pomysłów rozwiązania problemu jest przewiezienie, zalegającego w magazynach zboża, do Polski i jego reeksport. Tak pokaźne ładunki najlepiej byłoby przewieźć koleją. Jednakże, ze względu na inne standardy sieci kolejowej, w obu sąsiadujących państwach, pociągi musiałyby być przeładowywane na granicznych terminalach. To z kolei wydłuża czas przewozu i tworzy potencjalne zatory na liniach.

Ukraina stawia za cel przejście w 100% na zachodni standard kolejowy

Na posiedzeniu rządu w dniu 24 maja, Premier Ukrainy – Denis Shmyhal ogłosił rozpoczęcie procesu budowy europejskiej kolei, która docelowo zintegruje kraj z Unią Europejską.

> Najpierw będzie to połączenie wielkich hubów i wielkich miast, a potem stopniowa ekspansja na terenie całego kraju.

>

> zaznaczył Premier Ukrainy, źródło: Ukraine Rail Monitoring

Ze źródeł kolei ukraińskich (Ukrzaliznycy) wynika, że w pierwszej kolejności do modernizacji pod standard 1435 mm brane są pod uwagę trzy główne kierunki:

1. granica z Polską – Lwów – Kijów;

2. Polska – Lwów – Odessa;

3. granica z Polską – Lwów – Krzywy Róg.

> Przejście Ukrainy na normalnotorowy rozstaw szyn z pewnością byłoby sygnałem zbliżenia z Unią Europejską i namacalną deklaracją znalezienia się na „Zachodzie”. Odzwierciedla to także duch polityczny, jaki obecnie panuje w Kijowie. Zmiana standardu stosowanego na kolei jest jednak dużym wyzwaniem, gdyż skala inwestycji i zaangażowania kapitału byłaby ogromna. Przejście na inny standard to nie tylko inwestycje w infrastrukturę torową, ale też inwestycje w tabor (lokomotywy, wagony, itp.).

>

> zaznacza dr Jakub Jakóbowski, Koordynator programu Powiązania gospodarcze w Eurazji – Ośrodek Studiów Wschodnich

Inwestycja wygeneruje ogromne koszty

Według szacunków Banku Światowego, w wyniku wojny, PKB Ukrainy zmaleje w 2022 roku o około 45%. Dodatkowo trudno jest prowadzić prace modernizacyjne mając na uwadze, że niespodziewany atak może zniszczyć całą inwestycję. Kręgi rządowe Ukrainy szacują, że koszt przebudowy jednej linii może kosztować od 2 do 3 miliardów dolarów. Skąd Ukraina zdobędzie niezbędny kapitał?

> Pełne przejście Ukrainy na standard 1435 mm, wiązałoby się z koniecznością przebudowy wielu tysięcy kilometrów torów. Na razie projekt jest bardziej w sferze ambitnych deklaracji na przyszłość niż praktycznych działań. Inwestycja wymagałaby także dłuższej perspektywy czasowej. Najbardziej realne wydaje się odcinkowe dostosowanie standardu torów do europejskiego systemu, np. na którymś z głównych szlaków tranzytowych. Być może na kierunku Odessa – Polska lub Kijów – Polska. Na ten moment, dla udrożnienia wymiany towarowej między Polską, a Ukrainą, najważniejsze jest zwiększenie możliwości przeładunkowych na granicy, w tym rozbudowa terminali oraz przepustowości przejść granicznych.

>

> wskazuje Bartosz Kaczmarek, Fundacja Republikańska

> W mojej opinii tak duża inwestycja nastąpi raczej w okresie powojennym. Całkiem możliwe, że zostanie sfinansowana ze środków z Zachodu, przeznaczonych na odbudowę kraju. Natomiast nie jest to bliska perspektywa czasowa. Zmiana standardu infrastrukturalnego to generalnie dobry pomysł, który znacząco ułatwiłby wymianę towarową z Zachodem. Dodatkowo zwiększyłoby to też dostęp do innych portów, np. znajdujących się w Polsce dla Ukraińskich podmiotów gospodarczych.

>

> zaznacza dr Jakub Jakóbowski

Rawa Ruska przyczółkiem europejskiego toru

Co ciekawe, na Ukrainie istnieje jeszcze fragment linii kolejowej o standardzie 1435 mm. Przebiega on przez Rawę Ruską. Z kolei z polskiej strony, jednotorowe i niezelektryfikowane linie nr 69 i 101, prowadzą do miejscowości Hrebenne i dalej do wspomnianej Rawy. Istnieje tam też nieczynne kolejowe przejście graniczne. Na tym odcinku ruch kolejowy zawieszono ostatecznie w 2005 roku. Warto przypomnieć, że władze województw lubelskiego i mazowieckiego proponowały kilkanaście lat temu odtworzenie starego ciągu kolejowego Warszawa – Lublin – Hrebenne – Rawa Ruska – Lwów w standardzie 1435 mm. Wskazany szlak byłby także najkrótszym połączeniem Warszawy i Lwowa.

Istniejące do 2005 roku połączenie kolejowe do Lwowa realizowane było na linii Hrebenne – Rawa Ruska. Linia jest aktualnie nieczynna, a przejście kolejowe na granicy zamknięte. Mapa wykonana na podstawie mapy linii kolejowych w Polsce zarządzanych przez PKP PLK.

Europejski standard torów na Ukrainie wpisuje się w ideę Trójmorza

Inwestycje skupiające się na rozwoju sieci powiązań infrastrukturalnych w naszej części Europy, mogłoby zacieśnić wymianę towarową i współpracę między krajami Trójmorza. Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk wskazywał, że obok drogi Via Carpatia, niezbędny jest także komponent kolejowy w postaci Rail Carpatia. Inicjatywa przejścia Ukrainy na rozstaw torów 1435 mm wpisuje się także w działania polskich władz. Podczas wizyty w Radzie Najwyższej Ukrainy w maju, Prezydent Andrzej Duda wspomniał, że

> Granica polsko–ukraińska powinna łączyć, a nie dzielić. Przejawem dobrych stosunków polsko–ukraińskich będzie szybkie połączenie kolejowe między Kijowem a Warszawą.

>

> zaznaczył Prezydent RP Andrzej Duda

Wskazany pomysł został także potwierdzony podczas Kongresu 590. Prezydent zadeklarował, że na wysokim szczeblu trwają już rozmowy o stworzeniu szybkiego połączenia kolejowego między Warszawą a Kijowem, realizowanym przez Lwów.

\-\>  Zaproszenie na debatę

Skontaktuj się z autorem

Udostępnij: