Polskie terminale przeładunkowe w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie\-Świnoujściu, na Okęciu i w Małaszewiczach, wygenerowały w 2023 roku 12,2 miliarda złotych wpływów do budżetu państwa, z tytułu opłaconych w nich: VAT, cła i akcyzy. Jest to o 22 proc. mniej niż rok wcześniej, ale nadal stanowi pokaźne źródło dochodu dla Polski. Czy koncepcja trójportu, w którego składzie miałyby się znaleźć porty w Gdyni i Gdańsku, CPK, oraz terminale w Małaszewiczach, połączone gęstą siatką komunikacyjną, mogą stać się w następnych latach kołem zamachowym dla gospodarki? Czy powstanie CPK wygeneruje większe wpływy budżetowe od Okęcia? Czas przyjrzeć się w cyklu artykułów, ile już dzisiaj zarabia Polska dzięki swoim strategicznym terminalom.
Spis treści:
na Okęciu w latach 2019\-2023](#Przewozy_ladunkow_cargo_poczta_na_Okeciu_w_latach_2019-2023)
Ponad 15,7 miliarda złotych z podatków w 2022 roku
Polska Logistycznym Hubem Europy? Wykorzystując swoje położenie geograficzne nasz kraj z roku na rok osiąga dwucyfrowe, liczone w miliardach złotych, wpływy budżetowe z tytułu VAT\-u, cła i akcyzy, opłacanych w naszych głównych granicznych terminalach przeładunkowych. Zaliczamy do nich zespół portowy Szczecin\-Świnoujście, port w Gdyni, port w Gdańsku, terminale kolejowe w Małaszewiczach, będące bramą UE dla kolejowego Nowego Jedwabnego Szlaku, a także terminal cargo, zlokalizowany na warszawskim Okęciu. W 2022 roku przyniosły one rekordowe 15,73 mld złotych do budżetu państwa. W okresie 2019\-2022 rokroczne odnotowywały przyrosty dochodów podatkowych. Z poziomu 8,4 mld zł, w 2019 urosły do 15,73 mld w 2023\. Niestety ochłodzenie koniunktury gospodarczej i kryzys inicjatywy Nowego Jedwabnego Szlaku, spowodowały w minionym roku spadek wpływów budżetowych o 22 proc. Jednakże, osiągnięte w 2023 roku 12,24 mld zł to nadal pokaźny zastrzyk gotówki dla Państwa Polskiego.
Terminale przeładunkowe: VAT, cło i akcyza w 2023 roku
Zgodnie z prawem, należności z tytułu cła, VAT\-u i akcyzy, płacone są w pierwszym kraju Unii Europejskiej, do którego wjadą towary spoza wspólnoty. Polska jest zatem naturalną bramą do Unii Europejskiej. Skarb Państwa najwięcej w 2023 roku zarobił z opłaconego podatku VAT, na poziomie 8,75 mld złotych. Na tle budżetu państwa, który zarobił łącznie z podatku VAT 244,3 mld zł, oznacza, że nasze terminale przeładunkowe odpowiadały za blisko 3,6 proc. całej kwoty tego podatku. Z kolei cło z opisywanych hubów przyniosło 3,42 mld, a najmniej akcyza, bo 73,6 miliony złotych. Spośród naszych terminali, pierwsze miejsce zajął zespół portowy w Gdańsku, generując łącznie dla Skarbu Państwa aż 6,64 mld zł. Na drugim miejscu uplasowało się Okęcie z wynikiem 2,37 mld złotych. Na przeciwległym biegunie znalazły się Małaszewicze, zarabiając dla Polski 604 mln złotych. One także odczuły największy spadek wpływów w stosunku do 2022 roku, bo aż 43 proc.
\-\> Uwaga kierowcy! Są tymczasowe odstępstwa w zakresie czasu waszej pracy!
Okęcie wygenerowało 2,37 mld złotych w 2023 roku
Największy polski port lotniczy, ulokowany na warszawskim Okęciu, wykonał łącznie w 2023 roku 166 335 operacji lotniczych. Biorąc pod uwagę wpływy podatkowe, to osiągnęły one 2,37 miliarda złotych, jak wynika z danych oddziału celno towarowego I w Warszawie. Ze wszystkich opisywanych terminali, Okęcie miało także największy procentowy udział z podatku VAT, stanowiący aż 91 proc. całości pobranego tam podatku. Co ciekawe, wysokość danin opłacanych na Okęciu charakteryzowała się od 2019 roku największą stabilnością. Wpływy wzrastały od 1,4 mld zł w 2019 do 2,66 mld w szczytowym 2022 roku. W 2023 roku odnotowano najmniejszy w stosunku do reszty opisywanych terminali przeładunkowych, bo 11 proc. spadek wielkości wpływów do budżetu państwa.
CPK szansą na większe wpływy budżetowe od Okęcia
Na przestrzeni lat 2019\-2023 Okęcie odnotowało 69 proc. przyrostu rocznych wpływów podatkowych do Skarbu Państwa. Póki co, lotnisko nie osiągnęło jeszcze rocznej liczby operacji lotniczych sprzed pandemii. W rekordowym 2019 odnotowano ich 195 632, a wynik za ubiegły to blisko o 85 proc. tej liczby. Co ważne, rok 2023 był rekordowy pod względem przewozów cargo, z wynikiem 103,6 tys. ton.
> Rekordowy w ubiegłym roku okazał się też tonaż obsłużonego cargo na Lotnisku Chopina. W ciągu 12 miesięcy odprawiono blisko 103,6 tys. ton cargo, czyli o około 6 proc. więcej niż w 2019 roku, kiedy waga cargo wyniosła niespełna 97,8 tys. ton
>
>
> wskazano w oficjalnym komunikacie portu lotniczego.
Jednakże, zważywszy na wyczerpywanie się możliwości rozwijania siatki połączeń lotniczych, a także zakazu lotów nocnych, wydaje się, że potencjał wzrostowy Okęcia dochodzi do granic.
| Rok | Tonaż cargo i poczty w tys. ton | Wzrost r/r |
| --- | --- | --- |
| 2019 | 114 | 5,6% |
| 2020 | 82 | \-28,1% |
| 2021 | 105 | 28,0% |
| 2021 | 98 | 14,5% |
| 2022 | 111 | 5,7% |
| 2023 | 114 | 2,7% |
Źródło: Lotnisko Chopina w Warszawie, Potencjał rynkowy lotniska
> Dużą szansą na zwiększenie dochodów państwa z tytułu wpływów z podatków: cła, akcyzy i podatku VAT jest z pewnością budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego. Możliwość dalszego rozwoju Polskich Linii Lotniczych i wykorzystanie nowego lotniska z terminalem cargo to możliwość zwiększenia tych dochodów: CPK w przeciwieństwie do Lotniska Chopina będzie działało całą dobę, bez ograniczeń jeśli chodzi o hałas
>
>
> wskazuje Paulina Matysiak, Poseł na Sejm RP, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Walki z Wykluczeniem Transportowym.
CPK z opcją terminalu intermodalnego
Jednym z pomysłów, wzmacniającym funkcję CPK, jako hubu towarowego jest koncepcja zachodniej kolejowej obwodnicy towarowej Warszawy. Doprowadziłaby ona bezpośrednio pociągi towarowe do nowego portu lotniczego. Co więcej, wyprowadziłaby ona ruch kolejowy z węzła warszawskiego dla pociągów jadących na Trójmiasto i Kraje Bałtyckie.
\-\> HBS BoxBay dokonuje globalnej ekspansji
Wokół CPK zbyt dużo polityki
Zamieszanie polityczne nigdy nie służy długofalowym inwestycjom. Dla przykładu, w Niemczech proces inwestycyjny podlega długotrwałym konsultacjom, w których udział biorą różnorodne środowiska polityczne i eksperckie. Co więcej, wypracowany kompromis zostaje zapisany w strategicznych dokumentach. Później, niezależnie, kto w danym czasie sprawuje władzę, jest realizowany i kontynuowany. Idea centralnego lotniska, integrującego różne gałęzie transportu, pojawia się w Polsce, pod różnymi nazwami, co najmniej od końca epoki gierkowskiej. Niestety do dnia dzisiejszego Polska bazuje na dochodzącym do granic przepustowości Okęciu.
> W porównaniu do krajów starej Unii Europejskiej Polska ma wiele dziedzin do prawienia, zanim osiągniemy ich poziom, o ile w ogóle to nastąpi. Nietrudno jest wygenerować projekt pokazujący nasze szanse i wielkie możliwości w tym zakresie. Ważne jest, żeby każdy projekt robić profesjonalnie. Nie powinno być projektów politycznych ani patriotycznych, wymierzonych w jakikolwiek kraj, ani w żaden sposób przypisywanych którejkolwiek z partii. Bo to jest podstawa do korupcji, a w efekcie niepowodzenia i późniejszego wzajemnego obarczania się winą
>
>
> dr inż. Zbigniew Dylewski, praktyk realizacji projektów.
Polska podzieliła się na zwolenników i przeciwników CPK. Niestety, najczęściej według partyjnych sympatii. Dyskusja o Centralnym Porcie Komunikacyjnym, potrzebie jego powstania i skali projektu powinna odbywać się jawnie w sferze publicznej. Zawsze w oparciu o rzetelne wyliczenia.
> Warto, aby polityczni decydenci podczas podejmowania decyzji, co dalej z tą inwestycją – na ten moment zastopowaną pod pretekstem przeprowadzenia wewnętrznych kontroli i audytów – wzięli pod uwagę potencjał zwiększenia przychodów państwa
>
>
> dodaje Paulina Matysiak.
> Każdy projekt inwestycyjny powinien być realizowany przez profesjonalistów, ale pod osłoną polityków różnych opcji. To jest Zachodni standard działania
>
>
> reasumuje dr inż. Zbigniew Dylewski.
Trójport Gdynia/Gdańsk – Małaszewicze – CPK przekształci Polskę w hub
O koncepcji trójportu, wraz z jego powiązaniami komunikacyjnymi pisaliśmy szerzej w artykule. „Trójport Gdynia/Gdańsk – Małaszewicze – CPK przekształci Polskę w hub” więcej.
Dane do artykułu
Dane zawarte w tekście stanowią opracowanie własne na podstawie otrzymanych danych z Ministerstwa Finansów. OC „Baza Kontenerowa” w Gdyni, OC „Terminal Kontenerowy” w Gdańsku, OC Nabrzeże Łasztownia Szczecin, OC Małaszewicze, OC Towarowy I w Warszawie.